معمای هایزر

ابراهیم یزدی در کتاب “آخرین تلاش ها در آخرین روزها” درباره تماس بهشتی با نظامیان نوشته است:«تا آنجا که من شخصا در جریان بودم مرحوم دکتر بهشتی در اواخر دی ماه 1357 طی یک مکالمه تلفنی موضوع تماس با نظامیان را مطرح ساخت و با صراحت اظهار داشت که آن را بطور قطع مفید و عدم تماس را مضر تشخیص می دهد.

مرحوم بهشتی ضمن بیان نظر خود،از امام کسب تکلیف کرد.امام در 27 دی ماه 1357 در پاسخ سوال مربوط به تماس با نظامیان ضمن موافقت با نظر دکتر بهشتی در جواب گفتند: «تماس بگیرید،دلگرم کنید،اطمینان بدهید که حال ارتشی ها خیلی بهتر خواهد شد،قولی ندهید که عمل نشود.»(1)
یزدی در این کتاب جلسه پرسش و پاسخ دکتر بهشتی در 18 بهمن 1358 را منتشر کرده که بهشتی درباره ملاقات با ژنرال رابرت هایزر،از فرماندهان عالی رتبه ارتش آمریکا گفته بود:«من هیچ برخوردی نداشتم که فردی به نام هایزر در آن وجود داشته باشد.مگر اینکه کسی بدون این نام در برخوردها حضور داشته و شرکت داشته باشد.به هر حال دیدار و قراری با شخصی به نام هایزر برایم گذاشته نشده بود تا دیداری داشته باشم.»در گفت و شنود دیگری این مساله بار دیگر مطرح شد که بهشتی در پاسخ گفت:«من با ایشان(هایزر)آشنایی نداشته ام و تا آنجا که به خاطر دارم ملاقاتی هم نداشته ام.در موقعی که شورای انقلاب تشکیل شده بود،این صحبت به میان آمد که سران ارتش از طریق آقای مهندس بازرگان تماس گرفته بودند،چون آن موقع آقای مهندس بازرگان هم عضو شورای انقلاب بودند، سران ارتش از طریق آقای مهندس بازرگان تماس گرفته بودند که می خواهند با بعضی از اعضای شورای انقلاب ملاقاتی داشته باشند،از جمله پیشنهاد شد که در این ملاقات من هم شرکت کنم.ولی من به دلایلی در این ملاقات شرکت نکردم.اگر هایزر در آن جمع سران ارتش در آن موقع بوده و ملاقاتی با بعضی از اعضای شورای انقلاب که در آن جمع حضور داشتند،داشته اطلاعی ندارم.ولی تا آنجا که بخاطر دارم با او هیچگونه ملاقاتی نداشته ام…در عیم حال لازم می دانم این مطلبی را که در مصاحبه های پارسال هم گفته ام تکرار کنم که اگر حل و فصل مسایل ایران ایجاب می کرد که هایزر را بپذیرم می پذیرفتم.اگر ایجاب می کرد و وظیفه بود می پذیرفتم.آنچه می گویم فقط به عنوان این است که چنین واقعیتی نبوده است و نمی خواهم بگویم که آن دوستانی که رفته اند و صحبت کرده اند کار بدی کرده اند.چون آنها بر طبق وظیفه ای که شورای انقلاب به عهده آنها گذاشته بود،عمل کرده اند.»