دانشگاه مفید با همكاری بنیاد نشر آثار و اندیشه های شهید آیت الله دكتر بهشتی و با انگیزه تكریم مقام علمی و اجتماعی شخصیت ارزنده ایشان در سی امین سالگرد شهادت آن جاودانه تاریخ، مقدمات همایشی را با عنوان «نگاهی دوباره» فراهم آورد. حاصل این تلاش مجموعه ای شد حاوی مقالات متنوع به قلم اندیشمندان و صاحبنظران كه هر یك از زاویه دید و فكر خود به ارزیابی جهات مختلف اندیشه شهید آیت الله دكتر بهشتی پرداخته اند

بزرگداشت مقام علمی و معنوی برگزیدگان جامعه موجب بهره گیری از خدمات آنان در جهت رشد و توسعه و پیشرفت علمی است. بر این مبنا دانشگاه مفید با همكاری بنیاد نشر آثار و اندیشه های شهید آیت الله دكتر بهشتی و با انگیزه تكریم مقام علمی و اجتماعی شخصیت ارزنده ایشان در سی امین سالگرد شهادت آن جاودانه تاریخ، مقدمات همایشی را با عنوان «نگاهی دوباره» فراهم آورد. حاصل این تلاش مجموعه ای شد حاوی مقالات متنوع به قلم اندیشمندان و صاحبنظران كه هر یك از زاویه دید و فكر خود به ارزیابی جهات مختلف اندیشه شهید آیت الله دكتر بهشتی پرداخته اند.

    این مجموعه كه به تازگی از سوی انتشارات دانشگاه مفید منتشر شده، در سه بخش تنظیم یافته است. بخش اول شامل پیام حضرات آیات موسوی اردبیلی و هاشمی رفسنجانی به مناسبت برگزاری همایش به انضمام متن دو سخنرانی علمی از آقایان آیت الله دكتر سیدمصطفی محقق داماد و حجت الاسلام والمسلمین معادیخواه.

    آیت الله محقق داماد ضمن تشریح ویژگی های علمی و اخلاقی حوزه های علمیه قم در دوره آیت الله العظمی بروجردی به مصادیق آن اشاره می نماید. این مصادیق شامل جدیت و نشاط علمی طلاب و استادان در علم آموزی، برخورداری از یك مكتب فقهی منسجم، توجه به سایر حوزه های اسلامی، رصد تحولات جدید فرهنگی و تلاش برای پاسخگویی به نیازهای روز اجتماع می باشند.

    حجت الاسلام والمسلمین معادیخواه نیز ضمن گفتارنوشته ای علمی با عنوان «اندیشه و بیان شهید بهشتی از نگاهی دیگر» ابتدا به ترسیم فضای فكری و فرهنگی جامعه در سال های دهه 50 پرداخته، آنگاه با بیان دیدگاه های شهید بهشتی و توان و درك ایشان در شناخت ضرورت ها و قدرت پاسخگویی بدان ها را با ذكر مثال های متعدد نشان می دهد.

    فصل دوم متشكل از 14 مقاله اجتماعی – سیاسی با مقاله دكتر مجتبی امیری با عنوان «شهید بهشتی، عقلانیت و الهیات رهایی بخش» آغاز می شود. مولف در مقاله خود ضمن طرح نگرانی ها و دلمشغولی های شهید بهشتی در ارتباط با آسیب هایی كه اجتماع مسلمانان را تهدید می كند، به نقل از ایشان رفع آسیب ها را در پایبندی به اصولی همچون اصل آزادی انسان می شناساند. مقاله بعدی مطلبی به قلم سید علیرضا حسینی بهشتی است كه دیدگاه شهید بهشتی در ارتباط با لیبرالیسم را دستمایه قرار داده و به شرح و ارزیابی نقد آیت الله دكتر بهشتی بر بی توجهی لیبرالیسم كلاسیك به لزوم سازگاری آزادی و عدالت پرداخته است.

    «قلمرو اجبار در حكومت اسلامی» عنوان مقاله پژوهشی دیگری است به قلم حجت الاسلام والمسلمین سروش محلاتی. در این نوشتار براساس مبانی كلامی شیعه كه «تكلیف» را برمبنای قاعده «لطف» مبتنی بر اراده آزاد انسان می داند، در دفاع از اختیار انسان و این كه نمی توان انسان را با زور وادار به انجام وظیفه كرد مگر در صورتی كه زندگی جمعی اقتضا كند، مطالب و حقایقی با استفاده از دیدگاه های شهید بهشتی مطرح شده است. حجت الاسلام والمسلمین دكتر فیرحی با طرح و ارزیابی نظریه «امت و امامت» و برخی نظرگاه های حول و حوش آن در اندیشه شهید بهشتی، منعكس در قانون اساسی، تلاش نموده تفسیر شهید بهشتی در ارتباط با این گونه مفاهیم را به دست دهد و نسبت رهبری با ولایت فقیه را با حاكمیت ملی، قانون اساسی، احزاب، آزادی و حق انتخاب انسان مورد بررسی قرار دهد.

    سایر مقالات بخش دوم كتاب است. بخش سوم شامل 6 مقاله تحقیقی پیرامون نظرگاه های اقتصادی شهید آیت الله دكتر بهشتی است كه به بررسی و تحلیل ماهیت پول و رابطه آن با ربا، نظریه عدالت اقتصادی، كار و فعالیت مولد می پردازد و مولفه های اصلی نظام اقتصادی اسلامی و بانكداری اسلامی را از دیدگاه شهید بهشتی به نظاره می نشیند. بخش چهارم به میزگردی با عنوان خطوط كلی روش شناسی شهید بهشتی با محوریت دكتر فرشاد مومنی اختصاص دارد كه ضمن آن، به مولفه های اصلی در روش شناسی شهید بهشتی اشاره می شود.