کتاب «مزارات سادات بهشتی اصفهان» در آذر ماه سال جاری توسط انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری منتشر شد. این کتاب که حاصل دو سال پژوهش کتابخانه­ای و میدانی مستمر است؛ مشتمل بر پیشگفتار، مقدمه، چهار فصل، پیوست­ها، منابع و نمایه است. در این کتاب به مزار مشاهیر خاندان جلیل‌­القدر سادات بهشتی اصفهان پرداخته شده است. موضوع اصلی کتاب حول محور مزار و سنگ مزار مشاهیر این خاندان است؛ اما ضمن پژوهش در موارد مزبور به نسب­نامه و شاخه­‌های منشعب از این خاندان و احوال و آثار آنان نیز پرداخته شده است.

– در پیشگفتار انگیزه تألیف کتاب، وجه تمایز این کتاب با سایر منابعی که درباره مشاهیر این خاندان تألیف شده و وجه تسمیه نام کتاب آمده است.

– در مقدمه درونمایه و ساختار کتاب و همچنین هدف از تألیف آن بیان شده است.

– در فصل اول نسب سادات بهشتی اصفهان، نسب­نامه این خاندان از منابع و متون مختلف و همچنین وجه شهرت آنان به «بهشتی» بیان شده است.

– در فصل دوم مزارستان­هایی که قبور مشاهیر این خاندان در آنها قرار دارد، معرفی شده و موقعیت جغرافیایی آنها، که در تنکابن، اصفهان (تخت فولاد اصفهان، باغ رضوان)، بهشت زهرای تهران، ابن­بابویه واقع است، بیان شده است.

– در فصل سوم به سنگ مزار آنان پرداخته شده و متن سنگ مزارها، اشعار منقور بر آنها به لحاظ محتوا و مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و تزیینات و رسم­الخط آنها نیز توصیف شده است. همچنین شعرایی که ماده تاریخ وفات مشاهیر این خاندان را سروده­اند، به اختصار معرفی شده­اند.

– در فصل چهارم نام و احوال ۱۱۳تن از شخصیت­های شناسایی شده این خاندان، که اغلب از مشاهیر هستند، بیان شده است. از این تعداد ۸۰تن آقایان این خاندان و ۳۳تن بانوان نسببی و سببی هستند. ضمن بیان احوال و آثار، متن سنگ مزار آنان و در ادامه تصویری از آن آورده شده است. در بیان شرح احوال سرشاخه­های این خاندان نموداری از شجره آنان نیز آورده شده است.

– پیوست کتاب شامل نمودارها، جدول­ها، تصاویر و همچنین گزارشی مصور از روند ساماندهی قبرستان پشت مصلی و تکیه سادات بهشتی در خرداد ۱۳۹۹است. نمودارها شامل یازده شجره از شاخه‌­های منشعب از سرسلسله این خاندان و یک نمودار کلی است که تجمیع یازده شجره مزبور است. همچنین سه جدول که دو جدول چکیده­ای از شرح حال­ها و یک جدول چکیده‌ه­ای از سنگ مزارهاست. تصاویر نیز شامل برخی قبور و بقاع متعلق به این خاندان است.

زهرا حبیبی، کارشناس پژوهشکده زبانشناسی، کتیبه‌­ها و متونِ پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری