مفهوم انسان از دیدگاه آیین اسلام، از مباحثی است که در کانون منظومه اندیشه شهید آیت‌الله دکتر بهشتی قرار دارد. او پس از تدوین کتاب خدا از دیدگاه قرآن، تدوین مبحث انسان را گام دوم در جهت تدوین هستی‌شناسی اسلامی می‌دانست؛ آرزویی که به علت وقوع انقلاب اسلامی و شهادت وی در زمانی کوتاه پس از آن، جامه عمل نپوشید. با این همه، طی سال‌های قبل و بعد از انقلاب، دست‌گفتارهایی در این زمینه ارائه کرد که مجموعه آن‌ها که در این کتاب گردآوری شده، نگرش وی به این موضوع مهم و پاسخ‌هایی که قرآن به چالش‌های ناشی از یافته‌های دانش بشری معاصر ارائه می‌کند را نشان می‌دهد. ازجمله این پرسش‌ها، موضعی است که می‌توان در قبال نظریه تکامل انسان که توسط چارلز داروین مطرح شد اتخاذ کرد. شهید بهشتی با اتکا به انصاف علمی‌ای که در همه ادوار زندگی‌اش بروز و ظهور داشت، صورت مسئله را تشریح و دیدگاه قرآن را در این کتاب تبیین می‌کند.