از سال 1387 و با توجه به نزدیکی سی‌امین سالگرد فقدان شاخص‌های انقلاب اسلامي، دانشگاه در صدد برآمد تا از بزرگان اندیشه‌های نوین که کمتر به نظریات آنان جز به صورت کلیشه‌ای توجه شده، تقدیر شود و با نقد و بررسی آراء آن‌ها جوانان جویای علم و معنویت را به تأمل در دیدگاه‌های آنان تشویق کند. پس از برگزاری همایش اندیشه‌های قرآنی و اقتصادی مجاهد نستوه، آیت‌الله مرحوم سید محمود طالقانی، دانشگاه برای همایش اندیشه‌های شهید مظلوم، آیت‌الله دکتر بهشتی فعالیت‌هایی را آغاز کرد. خوشبختانه بنیاد نشر و احیاء آثار شهید بهشتی نیز از سال 89 علاقمند به برپایی چنین همایشی شدند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاء حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاء وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ

سوره رعد، آیه 17

بزرگداشت مقام علمی و معنوی برگزیدگان جامعه باعث بهره‌گیری از خدمات آنان در جهت رشد و توسعه و پيشرفت علمی است. دانشگاه مفید این مهم را با تکریم مقام علمی و اجتماعی شخصیت‌های ارزنده حوزه دین آغاز کرد. سید موسی صدر شخصیت برجسته امت اسلامی -که هنوز چشمان منتظر در رویت اثری از اوست – برصدر مجلس مفید قرار گرفت و در یک نشست بین‌المللی برگی از زندگی او مرور شد. سید محمدباقر صدر، نظریه‌پرداز بزرگ حوزه علمیه که سهم وافری در گسترش مطالعات بین رشته‌ای همچون اقتصاد اسلامی دارد دومین شخصیت ممتاز اسلامی معاصر بود که نوشته‌های علمی او دوباره واکاوی و از خرمن آن توشه‌ای گرفته شد. مبارزات اجتماعی سیاسی سید محمود طالقانی ما را از افکار و اندیشه‌های او غافل نساخت و در سال 1388 افکار قرآنی و اقتصادی وی مورد بازبینی قرار گرفت. امروز اما بر خوان علمی عقل منفصل موسی صدر و همراه او، سید محمد حسینی بهشتی می‌نشينيم و از اندیشه‌های او بهره می‌گیریم. بهشتی در زندگی کوتاه و پربار خود توانست اسفار اربعه را به سرعت طی کند . با «شناخت از دیدگاه فطرت» و «شناخت از دیدگاه قرآن»، سفر من الخلق الی‌الحق را شروع نمود و با «شناخت خدا در قرآن» سفر فی‌الحق خود را طی کرد و با گذر از اسفار سه‌گانه برای هدایت و دستگیری دوستداران حقیقت، سفر چهارم خود که سیر مع‌الخلق الی‌الحق بود را آغاز کرد. استعداد فراوان، حقیقت‌جویی، آزادمنشی، صبر و مقاومت و تشخیص فرصت‌‌ها، نظم و قدرت سازماندهی از او مشعل و دژی پدید آورد که توانست در ایران و خارج از ایران؛ دانشجویان، محققان و اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان را به حقیقت اسلام فرا‌خواند و با دفاع عالمانه و به دور از خرافات و آداب انحرافی، حقیقت ناب اسلام را بنمایاند و نیروهای بسیار را برای جامعه انقلابی تربیت کند. حضور او در سخت‌ترین عرصه‌های انقلاب باعث شکوفا شدن هر چه بیشتر استعدادهای او شد و خیلی زود به عنوان چهره اول و بی بدیل دفاع از اسلام و انقلاب مطرح گشت و چه افسوس که این همه شایستگی را بدسگالان و شکست‌خوردگان در مقابل منطق قوی او ندیدند و امت و امام را از حضور این درخت تناور و پر ثمر محروم کردند. برماست با بهره‌گیری از افکار بهشتی، راه او را در عرصه افکار و قلوب منتشر سازیم و اجازه ندهیم افکارش چون جسم مطهرش در خاک و غبار قرار گیرد.

از سال 1387 و با توجه به نزدیکی سی‌امین سالگرد فقدان شاخص‌های انقلاب اسلامي، دانشگاه در صدد برآمد تا از بزرگان اندیشه‌های نوین که کمتر به نظریات آنان جز به صورت کلیشه‌ای توجه شده، تقدیر شود و با نقد و بررسی آراء آن‌ها جوانان جویای علم و معنویت را به تأمل در دیدگاه‌های آنان تشویق کند. پس از برگزاری همایش اندیشه‌های قرآنی و اقتصادی مجاهد نستوه، آیت‌الله مرحوم سید محمود طالقانی، دانشگاه برای همایش اندیشه‌های شهید مظلوم، آیت‌الله دکتر بهشتی فعالیت‌هایی را آغاز کرد. خوشبختانه بنیاد نشر و احیاء آثار شهید بهشتی نیز از سال 89 علاقمند به برپایی چنین همایشی شدند. از ابتدا قرار شد که محور همایش، نظرات اقتصادی و قرآنی ایشان باشد و مباحث اجتماعی و سیاسی به زمان دیگر موکول شود. تلاش بنیاد در تکمیل و چاپ آثار قرآنی شهید بهشتی به ویژه چاپ دیدگاه‌های تفسیری شهید متاسفانه با کندی پیش رفت و مطالب پیاده شده از نوار تاکنون به صورت نهایی تنظيم نشده است تا منبع اصلي براي نظريات قرآني ايشان گردد . از همین‌رو و با توجه به استقبال نويسندگان مقالات پیرامون اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی ایشان، قرار شد همایش در آغاز به گوشه‌ای از آراء اقتصادی و اجتماعی و سیاسی ایشان بپردازد و اندیشه‌های قرآنی و فقهی به سال آینده موکول گردد. دانشگاه مفید و بنیاد نشر و احیاء آثار بنا گذاشتند به دور از تبلیغات از علاقمندان شهید بهشتی خواسته شود در مورد موضوعات مختلف مقاله ارائه کنند. دست اندرکاران همایش بسیار مشتاق بودند که در سی‌امین سالگرد عروج شهید بهشتی همایشي درخور او در کشور به ویژه در حوزه شکل گيرد تا ضرورت کار آنان کمتر گردد ولی متأسفانه هنوز فرصت انجام آن پدید نیامده‌است. از اين رو ضرورت كار افزون گشت. محدودیت‌های متعدد و امکانات کم و توان ضعیف دست‌اندرکاران مانع برگزاری همایشی در شأن شهید بهشتی گشت ولی امید است مجموعه مباحثی که در این همایش مطرح می‌شود بتواند به برخی از نقاط قوت اندیشه‌های او توجه دهد و به پژوهشگران انگیزه نقد و بررسی آن را بدهد و زمینه شکل‌گیری پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در این خصوص را ایجاد کند. بدون شک همیشه و امروز بیش از دیروز به نگاه دوباره به افکار شید بهشتی نیاز داریم چرا که اندیشه‌های او و دیگر یاران امام و انقلاب و اسلام در عصر حاضر عامل حرکت جامعه ما بوده و هست . زندگی در پناه ارزش‌های انقلاب نیازمند تفسیر صحیح آن است و بهشتي از مفسران واقعي انقلاب و قانون اساسي است.

دبیرخانه همایش علمی

«بازخوانی اندیشه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شهید آیت الله دکتر بهشتی: نگاهی دوباره»