1. Skip to Main Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer
سایت "بنیاد نشر آثار و اندیشه های شهید آیت الله دکتر بهشتی" تنها منبع رسمی اخبار و آثار شهید بهشتی است

گزارشی کوتاه از سیر تدوین زندگینامه شهید آیت‌الله دکتر بهشتی

با توجه به گستردگی ابعاد زندگی و حیات و آثار شهید و نیز تکثر افراد و شخصیت‌هایی که با ایشان مواجهه داشتند، انجام این تحقیق بدون کمک و یاری دیگر شخصیتها و صاحبنظرانی که یا با ایشان در برهه‌های مختلف حیات وی زیسته‌اند یا درباره برخی ابعادی که دکتر بهشتی به آن ورود کرده بود، تخصص و مطالعه محققانه داشته‌اند، ناممکن و ناقص است.

یکی از فعالیتهای اصلی بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیت‌الله دکتر بهشتی تدوین زندگینامه و تالیف سوانح احوال و اتفاقات رخ داده در زندگی ایشان بوده است. تلاش در جهت تحقیق و گردآوری ابعاد مختلف زندگی وی گرچه از سال 1376 و از زمان تاسیس بنیاد آغاز شد اما از ابتدای سال 1387 شکل جدی و تازه‌ای به خود گرفت. تحقیقات انجام شده در این زمینه شامل گردآوری و مرتب کردن اسناد و مدارک مربوط به شهید بهشتی اعم از دست نوشته‌ها و نامه‌ها، عکس و فیلم و نوارهای صوتی و سایر اسناد و نیز تنظیم تاریخ شفاهی زندگی شهید بهشتی و مناسبات مذهبی، سیاسی و اجتماعی ایران در زمان زیستن او است. با توجه به گستردگی ابعاد زندگی و حیات و آثار شهید و نیز تکثر افراد و شخصیت‌هایی که با ایشان مواجهه داشتند، انجام این تحقیق بدون کمک و یاری دیگر شخصیتها و صاحبنظرانی که یا با ایشان در برهه‌های مختلف حیات وی زیسته‌اند یا درباره برخی ابعادی که دکتر بهشتی به آن ورود کرده بود، تخصص و مطالعه محققانه داشته‌اند، ناممکن و ناقص است. در این باره می‌توان به مواردی از این حیث اشاره کرد: بازخوانی تجربیات و حضور شهید بهشتی در مسجد هامبورگ و امامت مسجد که بخش مهم و تاثیرگزاری را در زندگی شهید بهشتی به خود اختصاص می‌دهد نیازمند گفتگو و در نظرگرفتن تجربیات و نظریات کسانی چون و سید محمد خاتمی و دکتر سید محمد مقدم است که پس از دکتر بهشتی و از جانب ایشان بدان مسئولیت منصوب شده بودند. در کنار مطالعه و بازخوانی تاریخ شفاهی آن دوره، توجه به خاطرات و دانسته‌های شخصیتها و افراد مختلف از اهمیت شایانی برخوردار است. برای خوانش دقیق تر پروژه حکومت اسلامی که سالها پیش از انقلاب توسط گروهی از دوستان و محققان مورد مطالعه قرار گرفته بود، پرسشهایی از آیت‌الله موسوی اردبیلی صورت گرفت. برای درک بهتر فعالیتها و مبارزات و مدیریت شهید بهشتی در سالهای پیش از انقلاب و تاسیس حزب جمهوری اسلامی و مواجهه با مخاطرات سالهای صدر انقلاب، گفتگوهایی با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی انجام شد و همچنین برای توضیح نقش دکتر بهشتی و چگونگی مدیریت وی در حزب جمهوری اسلامی از دکتر فرشاد مومنی یاری گرفته شد. ماجرای کردستان و سفر شهید بهشتی به همراه آیت‌الله طالقانی و آیت‌الله هاشمی به کردستان و حل غائله آن دیار در سالهای صدر انقلاب نیز از جمله پروژه‌هایی بود که یاری صاحبنظری تاریخدان و آشنا با آن دیار را می‌طلبید. احسان هوشمند که سالها درباره کردستان و مسائل مربوط به آن منطقه تحقیق کرده بود در این حوزه یاریگر این بحث تاریخی شد که متاسفانه بنیاد در آغاز این راه و به دلایل نامعلومی از همکاری وی محروم شد. شرح مفصل زندگینامه شهید دکتر بهشتی از جمله تحقیقاتی است که به دلیل گستردگی و تنوع فراوان فعالیتها و حوزه اندیشه ورزی و عمل دینی، سیاسی، اجتماعی آن شهید از دشواریها و ظرافتهای خاصی برخوردار است. بنیاد امید آن دارد که بتواند این پروژه تحقیقاتی را با دقت و سرعت بیشتری به اتمام رسانده و متنی تاریخی و دقیق و تا حد امکان، خالی از ابهام در اختیار علاقه‌مندان زندگی و آثار شهید دکتر بهشتی قرار دهد.

 


دیدگاه‌ها