همزمان با پنجاهمین سالگرد تأسیس مسجد امام علی علیه السلام و مرکز اسلامی هامبورگ، پس از برگزاری مراسم جشن عمومی یک روزه در تاریخ شنبه 25 آگوست 2012 ، مراسم ویژه ای نیز با حضور شخصیتهای دینی، علمی، فرهنگی و سیاسی آلمان در روز چهارشنبه 29 آگوست 2012 در این مرکز برگزار گردید.
لینک گزارش کامل در سایت مرکز اسلامی هامبورگ همراه با تصاویر مراسم
پیش از شروع این مراسم، میهمانان مرکز اسلامی در محوّطه حیاط مسجد امام علی(ع) که به زیبایی تزئین شده بود،گردهم آمده و از ایشان با شیرینی و نوشیدنی پذیرایی به عمل آمد. در این فرصت مسؤولین مرکز اسلامی، ضمن استقبال از میهمانان و خوشآمدگویی به ایشان، گفتگوهای صمیمانهای را نیز با آنان ترتیب دادند.
در ادامه شرکتکنندگان، پس از بازدید از صحن مسجد امام علی(ع) و دیدن نمایشگاه عکسهای تاریخی این مسجد که در مسیر عبور آنان تعبیه شده بود، به سالن سخنرانی و اجتماعات مرکز اسلامی هدایت شدند.
این نشست با تلاوت بسیار زیبای برخی از آیات منتخب کلام الله مجید و ترجمه آلمانی آن به طور رسمی آغاز شده و در ادامه شخصیتهای دینی و سیاسی دعوت شده برای سخنرانی در این جلسه، به ایراد سخنرانی پرداختند.
اولین سخنران این مراسم جناب آقای دکتر کروپ، رئیس دفتر سنای هامبورگ بودند. ایشان که به نمایندگی از شهردار ایالت هامبورگ در این جلسه حضور پیدا کرده و حامل پیام تبریک سنای هامبورگ بود، ضمن تشکر از مسؤولین مرکز اسلامی هامبورگ، از مسجد امام علی(ع) به عنوان یک مرکز دیالوگ یادکرده و افزود: مسجد امام علی(ع) در طی پنج دهه اخیر با نوسازیهایی که انجام داده است، روز به روز زیباتر شده و به عنوان مسجد آبی دریاچه آلستر شهرت پیدا کرده است. همین امر باعث شده است که این مرکز بتواند همچون گوهری تابناک در شهر هامبورگ بدرخشد و توریستهای زیادی را در طول سال به سمت خود جذب نماید. همچنین این مرکز که از بدو تاسیس جهت عبادت مسلمانان و تعلیم علوم اسلامی به عموم علاقه مندان اعم از مسلمان و غیرمسلمان بنا شده است، توانسته است در چند سال اخیر نقش مهمی را در برقراری ارتباط میان پیروان ادیان مختلف و توسعه برنامه دیالوگ بین ادیان ایفا نماید و از این جهت میتواند نمونه و الگوی بسیار خوبی برای سایر مراکز اسلامی در سطح آلمان باشد.
ایشان همچنین با اشاره به حضورگسترده مسلمانان در هامبورگ تاکید کردند: شهردار ایالت هامبورگ معتقد است که اسلام متعلّق به آلمان است. موافقت با انعقاد قرارداد حکومتی میان مسلمانان و حکومت ایالتی هامبورگ که قرار است در این ماه به امضاء برسد، نیز درهمین راستا میباشد. بایاری خداوند بزرگ به وسیله این قرارداد، اسلام در ایالت هامبورگ نهادینه میشود و مسلمانان همچون مسیحیان و یهودیان دارای حقوق مساوی خواهند بود و از همه امتیازاتی که دیگر ادیان دارا می باشند، بهرهمند خواهند بود.
لازم به یادآوری است با انعقاد این قرارداد در همه مدارس دولتی هامبورگ درس اسلام نیز ارائه شده و کودکان مسلمان میتوانند آموزشهای دین اسلام را داشته باشند. همچنین اعیاد مذهبی مسلمانان و نیز برخی از مناسبتهای خاص دینی همچون روز عاشورا در ایالت هامبورگ تعطیل رسمی خواهد بود.
سخنران بعدی این مراسم جناب آقای پروفسور اودو اشتاین باخ رئیس مؤسسه شرق شناسی برلین بودند. ایشان از این مراسم به عنوان گردهمایی دوستان یادکرده و افزود : این مسجد بعد از انقلاب اسلامی ایران، برنامه های دیالوگ بسیار خوبی را داشته و توانسته رابطه نزدیکی را میان ما و فرهنگ و تمدن ایران و اسلام به وجود بیاورد. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران یعنی در زمان حکومت رژیم پهلوی نیازی به دیالوگ بین ایران و آلمان نبود، چراکه حکومت آن وقت ایران غرب را الگو و سرمشق خود قرار داده بود و لذا دیگر نیازی به دیالوگ نبود. اما پس از انقلاب اسلامی در ایران و تثبیت حکومت جدید دیالوگ بسیار ضروری شد. در ابتدا اروپاییها نخواستند که این نظام جدید و این رویکرد تازه را به رسمیت بشناسند و دائما لجاجت میکردند، اما کمکم به این نتیجه رسیدند که چارهای جز دیالوگ و تعامل با وضعیت جدید ندارند. دراین راستا دیدار رؤسای جمهور ایران و آلمان در شهر وایمار آلمان و گفتگوی صمیمی ایشان به این روند شتاب بخشید و ثمرات بسیار خوبی را برای دو کشور به همراه داشت.
ایشان در ادامه افزودند: من از قدیم در جلسات دیالوگ این مرکز شرکت داشته و نشستهایی را نیز با آقایان شبستری و خاتمی که از امامان سابق این مرکز بودند برگزار نمودهام. آقای خاتمی به عنوان شخصیّتی که به مباحث دیالوگ اهمیت میداد، معتقد بود که نه میشود سنتهای قدیمی را به واسطه مدرنیته کنار گذاشت و نه میشود که فقط بر اساس سنتهای قدیمی زندگی کرد. ایشان معتقد بودکه باید حقوق انسانی را توسعه داد و انقلاب اسلامی می تواند در کنار حقوق انسانی به عنوان یک کشور مدرن باشد.
ایشان در ادامه قطعه شعری از حافظ و قطعه شعری از گوته خواند و افزود: دیالوگ برای زنده کردن حقیقت است و همانطور که حافظ در اشعارش میگوید، جنگ حاصل پوشاندن حقیقت است.
از دیگر سخنرانان این همایش جناب آقای دکتر یاشکه، نماینده کلیساهای کاتولیک و عضو مجمع ادیان هامبورگ بودند. ایشان با اشاره به اصول و مسائل اخلاقی مشترک میان اسلام و مسیحیت، به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) در رابطه با محبت به همسایه اشاره نموده و افزود: پیامبر اسلام(ص) میگوید: هیچ کس از شما خدا را دوست ندارد، مگر اینکه همسایه اش را دوست داشته باشد. در مسیحیت نیز مشابه این روایت در رابطه با حقوق و محبت به همسایگان آمده است.
ایشان در بخش دیگری از سخنانش به برگزاری همایشهای دیالوگ در مرکز اسلامی هامبورگ اشاره نموده و افزود: این مسجد یکی از مراکز مهم دیدنی شهر هامبورگ است که سالانه غیر مسلمانان زیادی از آن بازدید میکنند. بدیهی است چنین رویکردی، تعامل و همبستگی میان مسلمانان و پیروان دیگر ادیان الهی را گسترش میدهد. ما در برنامه دیالوگ با مسلمانان شرکت میکنیم و دوست داریم که مسلمانان اینجا را مانند کشور خود بدانند. دین و معنویت همبستگی ایجاد میکند و ماخوشحال میشویم که دین اسلام نیز در مدارس آلمان باشد.
از دیگر سخنرانان این مراسم جناب آقای آقای دکتر دتلف گوریگ، نماینده کلیساهای پروتستان شمال آلمان بودند. ایشان ضمن ابراز خرسندی از حضور در این مراسم و تبریک به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس مسجد امام علی(ع) ، افزودند: 50 سال زمان، برای زندگی انسان، عمری طولانی است ولی این مقدار زمان برای معرفّی و گسترش یک دین و آیین، مدت زمان کوتاهی است. این مسجد که نمای بسیار زیبایی دارد یکی از اوّلین مساجدی است که در آلمان به عنوان مسجد با مناره و گنبد ساخته شده است. این مسجد همواره در عرصه دیالوگ فعال بوده و آقای پروفسور فلاطوری و آقای رضوی نقش مهمی را در فعالیتهای دیالوگی این مرکز داشته اند. برای ما مسیحیان عدد 50 شروع و ابتدا است و امیدورایم که این جشن پنجاه سالگی شروع و آغاز مناسبی برای گسترش فعالیتهای دینی و فرهنگی بالاخص دیالوگ بین ادیان و همزیستی مسالمتآمیز مسلمانان و مسیحیان در آلمان باشد.
در ادامه این مراسم، جناب آقای دکتر پیتر شوت، شاعر و نویسنده آلمانی که به دین اسلام مشرّف شدهاند، قطعه شعری از سروده های خویش را ، در رابطه با جشن پنجاه سالگی مسجد امام علی(ع) قرائت نمودند. ایشان در شعر خود از مسجد امام علی(ع) به عنوان کشتی نوح و خانه خدا یاد کرده و در ادامه به اسلام آوردن خویش در 21 سال قبل در مسجد امام علی(ع) ، شرکت مداوم در نماز جمعه و همچنین شرکت دائم درکلاس مفاهیم قرآن اشاره داشتند.
از دیگر سخنرانان این مراسم ، جناب آقای برند اربل، سفیر محترم آلمان در ایران بودند .
ایشان که به نمایندگی از وزارت خارجه آلمان در این مراسم شرکت کرده بودند، ضمن ابراز خرسندی از حضور در این همایش اظهار داشتند: در طول 24 سالی که به واسطه ماموریتهای کاری در کشورهای اسلامی زندگی میکنم، همواره شاهد تعاملات و گفتگوهای فرهنگی، سیاسی و دینی بین کشور آلمان و کشورهای اسلامی بودهام. ایشان در ادامه به تشریح برخی از وقایع تاریخی و رخدادهای مهم میان مسلمانان و مردم آلمان، ازجمله زندگی کردن فریدریش دوم از دوران کودکی در سیسیل و آشنایی با فلسفه اسلامی پرداخت. سفیر آلمان در ایران با اشاره به همزیستی مسلمانان با جامعه آلمان و افزود : همزیستی و انعطافپذیری ( تولرانس) به این معنا نیست که فرد از فرهنگ اصیل و آداب و سنن خویش دست بردارد و خود را کاملا مطابق جامعه کند، بلکه تولرانس به این معناست که شخص ضمن حفظ عقاید و آداب و سنن خویش، به عقاید و آداب و سنن پیروان دیگر ادیان نیز احترام بگذارد. این مساله مهم در طی پنج دهه اخیر، یکی از مهم ترین تاکیدات مرکز اسلامی هامبورگ نیز بوده است.
آخرین سخنران این مراسم آیت الله دکتر رمضانی، امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ بودند.
ایشان ضمن تقدیر و تشکر از حضور همه میهمانان، بالاخص شخصیتهای علمی و سیاسی و نمایندگان ادیان مختلف، ترویج اسلام اعتدالی را یکی از نکات برجسته در پرونده پنجاه ساله مسجد امام علی(ع) دانسته و افزودند: در این مسجد 50 سال نام خدا برده شده و مسلمانان به عبادت و نیایش با پروردگار خویش پرداختهاند.این مرکز 50 سال میزبان برنامهها و همایشهای بزرگ دیالوگ و گفتمان بین ادیان بوده است. این مسجد همواره توسط امامانی که خود اهل فلسفه و منطق بودهاند، مدیریت شده و سعی در ترویج اسلام اعتدالی که افراط و تفریط در آن جایی ندارد، داشته است. این مرکز در طول پنج دهه اخیر، همواره وظیفه خود را تبیین اسلام ناب، حفظ دینداری مردم و پاسخ به سؤالات و شبهات دینی دانسته و تلاش نموده است که این وظیفه مهم را به خوبی انجام دهد.
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در بخش دیگری از سخنانشان به ارتقای جایگاه واقعی اسلام و رشد جمعیت مسلمانان در سالهای اخیر در آلمان اشاره نموده و افزودند: افزایش جمعیت مسلمانان در اروپا و بالاخص در آلمان و رشد فعالیتهای دینی و علمی آنان به گونهای شده که به واقع دین مبین اسلام جزء آلمان محسوب میشود و این نکتهایست که در سخنان مسؤولین سیاسی آلمان نیز مکرّر به چشم میخورد. قراردهایی که در ایالتهای مختلف بین مسلمانان و ادارات دولتی آلمان منعقد میشود، مطرح شدن موضوع تدریس دین اسلام در مدارس آلمان، تاسیس کرسیهای اسلام شناسی و حتی شیعه شناسی در دانشگاههای آلمان و … همه حاکی از به رسمیت شناخته شدن هرچه بیشتر اسلام و مسلمانان در آلمان میباشد.
آیت الله دکتر رمضانی در بخش دیگری از سخنانشان با اشاره به آیه 64 سوره مبارکه آلعمران، یکی از آموزه های مهم قرآنکریم را توجه به مشترکات و همگرایی دینی و تقریب ادیان الاهی بیان نموده و افزودند: خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید :
« قُل يَا أَهلَ الكِتَابِ تَعَالَوا إِلَىكَلَمَةٍ سَوَاء بَينَنَا وَبَينَكُمْ أَلاَّ نَعبُدَ إِلاَّ اللّهَوَلاَ نُشرِكَ بِهِ شَيئاً »
بگو :ای اهل کتاب! بیائید به سوی سخن دادگرانهای که میان ما و شما مشترک است که جزخداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را شریک او نکنیم و برخی از ما برخی دیگررا به جای خداوند یگانه، به خدائی نپذیرد.
همه انبیاء الهی بشریت را به یک حقیقت یعنی پرستش خدای یگانه دعوت میکردند. لذا بحث همگرایی دینی و مذهبی، بحث تقریب ادیان و توجه به مشترکات که از آموزههای مهم قرآن است، موجب تقریب بشریت به یکدیگر می باشد .
بدون شک همان طوریکه همه ادیان الهی برای توجه دادن انسان به معنویت آمده اند، عقلانیت نیز جزء آموزههای همه انبیاء الهی است.
امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به بحث اخلاق جهانی، درخصوص توجّه به گوهر ادیان افزودند: همه دانشمندان بر این نکته تاکید میکنند که باید به گوهر ادیان توجه داشت. گوهر ادیان همان انسانیت و توجه به کرامت انسان است و به همین جهت هیچگاه یک دین آسمانی با دین آسمانی دیگر در تقابل نخواهد بود؛ بلکه همه ادیان الهی آمدهاند بشریت را از طریق اجرای دستورات الهی به سعادت و خوشبختی رهنمون سازند. از این رو بسیار روشن است که هر برنامهای از دین اگر مصلحت داشته باشد، انجام آن مطلوب است و اگر مفسده داشته باشد ترک آن پسندیده و بلکه لازم است. همچنین احترام به ادیان و کتابهای آسمانی و پیامبران الهی بر همگان لازم و واجب است و نباید به بهانه آزادی بیان انبیاء الهی مورد اهانت قرار گیرند و دل مومنان و متدینان جریحهدار شود؛ بلکه باید با حفظ حرمت انبیاء که پاکترین انسانها هستند، کرامت انسانها مورد توجه قرار گیرد. آنچه که در جامعه امروز از هر چیزی ضروریتر است بازگشت به دین و اخلاق است تا هرکسی بتواند با فهم و درک صحیح از زندگی، خود را به سعادت دنیا و آخرت برساند.
خداوند در قرآن کریم می فرماید: ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِوَجَادِلهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ
ایپیغمبر! مردمان را با سخنان استوار و بجا و اندرزهای نیکو و زیبا به راهپروردگارت فراخوان و با ایشان به شیوهی هرچه نیکوتر و بهتر گفتگو کن.
از سوی دیگر یکی از مهمترین ویژگیهای همه انبیاء الهی، بهرهمندی و برخورداری ایشان از مدیریت اخلاقی بوده است. همه فرستادگان الهی با اخلاق و پند و اندرز مردم را به سوی خداپرستی و معنویت دعوت میکردند. همچنان که در انجیل و تورات نیز پند و اندرزهای حضرت عیسی(ع) و حضرت موسی(ع) آمده است. پیامبر اسلام (ص) نیز بارها این نکته را مورد تاکید قرار دادهاند که :
انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ همانا من برای تکمیل مکارم اخلاقی مبعوث شدهام.
قرآن کریم آنچه را که در تورات و انجیل آمده، تصدیق میکند و حتی ایمان آوردن به آموزه های تورات و انجیل را جزء آموزه های خود قرار داده است.
امیدواریم همانطور که مرکز اسلامی هامبورگ در طی پنج دهه اخیر مروّج اسلام اعتدالی بوده است، همچنان این وظیفه مهم را به خوبی انجام دهد و این جلسات رویکرد جدیدی را فراهم آورد که ما مسلمانان در کنار پیروان دیگر ادیان، بتوانیم فرهنگ خدامحوری و معنویت گرایی را آن گونه که شایسته است، ترویج نماییم.
در انتهای این برنامه شرکت کنندگان ضمن بازدید از ساختمان آکادمی مرکز اسلامی هامبورگ، در سالن زیبای کتابخانه مرکز اسلامی هامبورگ و در فضایی صمیمی شام خود را صرف نمودند.