به گزارش خبرنگار ما، مدرسه دين و دانش قم به عنوان يكي از نخستين تجربيات مدارس ديني با اهتمام شهيد دكتر بهشتي، رسالت تعليم همان گفتمان درون ديني و علوم تجربي را بردوش كشيد و توانست نسلي متعلم به علوم روز و متعهد به ارزشهاي معنوي را تربيت كند و الگوي ساير مدارس ديني شود.
دكتر سيدمحمدصادق طباطبايي، محمدحسن اصغرنيا و نصرتالله شادنوش سه تن از شاگردان شهيد دكتر بهشتي در دبيرستان دين و دانش قم ديروز در نشست خبري ضمن تشريح برنامههاي اين كانون، به خصوصيات اخلاقي و انقلابي شهيد دكتر بهشتي پرداختند.
دكتر سيدمحمدصادق طباطبايي به عنوان نخستين دانشآموخته دبيرستان دين و دانش در سخناني با اشاره به اينكه دبيرستان دين و دانش قم با يك كلاس با ظرفيت حدود 28 دانشآموز راهاندازي شد گفت: در بدو امر، بحثهاي زيادي در آن مطرح ميشد و برخي دانشآموزان نسبت به دكتر شريعتي مواضع تندي داشتند كه شهيد بهشتي در سخنرانيهاي خود، طلاب را راهنمايي ميكرد و خطاب به آنها ميگفت كه اين دبيرستان تأسيس شده است كه شيوه و سلوك طلاب با مردم و اشخاص مختلف را شفاف كنيم.
وي با اشاره به اينكه دبيرستان دين و دانش قم در سال 1334 توسط دكتر بهشتي تأسيس شد، گفت: همزمان با تعليم دروس حوزوي، علوم جديد از جمله تاريخ اسلام، جغرافياي اسلام، زبان خارجي و… در اين مدرسه تدريس ميشد و شهيد بهشتي زبان انگليسي، آيتالله العظمي مكارم شيرازي عربي و شهيد دكتر مفتح شرعيات را تعليم ميدادند.
طباطبايي با تأكيد بر اينكه يكي از ويژگيهاي شهيد بهشتي كشف استعدادها و پرورش آنها بود، گفت: در جشن بعثت همان سال، از دانشآموزان خواسته شد كه انشايي با موضوع «بهترين صفت يك مرد» بنويسند كه خوشبختانه انشاي بنده در بين تمامي نوشتهها مقام نخست را كسب كرد.
دانشآموخته دبيرستان دين و دانش به كارهاي اصولي شهيد بهشتي اشاره كرد و گفت: از شيوههاي خاص شهيد بهشتي اين بود كه كارها و امور را سرسري نميگرفت و با اتخاذ شيوههاي درست و منطقي با مسائل برخورد ميكرد.
طباطبايي به نحوه اعزام شهيد بهشتي به آلمان و پذيرش مسئوليت مركز اسلامي هامبورگ پرداخت و گفت: دو سال از رحلت آيتالله العظمي بروجردي سپري شده بود كه حضرات آيات ميلاني و خوانساري تمهيداتي انديشيدند و در سال 46، شهيد بهشتي را براي مسئوليت سرپرستي مركز اسلامي هامبورگ به آلمان اعزام كردند و در آن زمان، انجمنهاي اسلامي در هامبورگ و چند شهر ديگر آلمان شكل گرفت.
وي افزود: شهيد بهشتي در كنگره انجمنهاي اسلامي در آلمان همواره بر مستقل بودن فعاليت اين انجمنها تأكيد ميكرد و يكي از توصيههاي ايشان اين بود كه اين انجمنها بايد به شكل صنفي فعاليت و براساس اهداف اسلامي با فقر و بيعدالتي مبارزه كنند.
طباطبايي در ادامه سخنانش با تأكيد بر اينكه شهيد بهشتي هر زمان كه با چهره مستعدي مواجه ميشد، هرگز او را رها نميكرد و تحت تعليم و آموزش قرار ميداد به ديگر خصوصيات شهيد بهشتي اشاره كرد و اظهار داشت: شيوه اداره دبيرستان دين و دانش از سوي شهيد بهشتي به اين صورت بود كه دائماً براي اولياي دانشآموزان پرسشنامههايي را ارسال ميكرد و از آنان ميخواست كه پاسخ آنها را بدهند و وقتي پرسش اوليا ميرسيد ايشان تكتك سؤالها و پاسخها را با حضور اوليا و دانشآموزان به بحث ميگذاشت.
وي افزود: مورد ديگر خصوصيات اخلاقي شهيد بهشتي اين بود كه در آن زمان چون امكانات تكثير نامهها محدود بود، ايشان تمامي مكاتبات و پاسخهاي خود را آرشيو ميكردند تا در زمان لازم از آنان استفاده شود.
طباطبايي همچنين با اشاره به اينكه بسياري از خصوصيات اخلاقي شهيد بهشتي مانند امام موسي صدر بود و اين شايستگي را داشتند كه به يكي از مجتهدهاي مسلم تبديل شوند، گفت: در سال 44، محمدباقر صدر كه پسرعموي امام موسي صدر بود از آيتالله العظمي خويي نقل ميكرد كه وقتي امام موسي صدر قصد عزيمت از نجف را داشتند، به ايشان گفته شد كه نرود، چون اگر دو سه سال ديگر در حوزه بماند، جزو برجستهترين فقهاي روز خواهند شد كه در جواب، امام موسي صدر ميگويد كه، محل حوزهها براي من تنگ است و ما بايد وارد اجتماع شويم و كار ناتمام سيدجمال الدين اسدآبادي را به پايان برسانيم؛ با اين تفاوت كه خطاي او را مرتكب نشويم. چون سيدجمالالدين اسدآبادي قصد داشتند اصلاحات را از رأس شروع كنند و البته به جايي نميرسيد.
امام موسي صدر معتقد بود كه بايد وارد اجتماع شود و دست قشرهاي ضعيف و مردمي جامعه را بگيرد تا وقتي كه وارد جامعه ميشوند، بتوانند حق خود را بگيرند. اين خصوصيات اخلاقي امام موسي صدر مانند شهيد بهشتي است و پس از سالها، مراكز و تأسيساتي كه هر دو فرد ايجاد كردهاند، با قدرت و اهداف والايي كه دارند به فعاليت خود ادامه ميدهند.
گفتههاي اصغرنيا
در ادامه اين گفتگو، محمدحسن اصغرنيا يكي ديگر از شاگردان شهيد بهشتي در دبيرستان دين و دانش، گفت: جشن هشتاد و پنجمين سالگرد ولادت شهيد آيتالله دكتر بهشتي را همزمان با عيد سعيد غدير خم در دبيرستان دين و دانش قم برگزار ميكنيم.
وي به تاريخچه تأسيس دبيرستان دين و دانش قم در سال 1334 اشاره كرد و گفت: در آن سال وزير فرهنگ وقت (دكتر محمود مهران) در نامهاي به درخواست حجتالاسلام مهدي حائري يزدي پاسخ ميدهد كه «طبق رأي جلسه شوراي عالي فرهنگ اجازه تأسيس يك باب دبيرستان كامل پسرانه به نام «دين و دانش» به شما داده ميشود كه در شهرستان قم به مديريت خود دائر كنيد، مشروط بر اينكه تمامي مقررات وزارت فرهنگ را دقيقاً اجرا كنيد و چنانچه بعداً بخواهيد محل آموزشگاه را تغيير دهيد، بايد قبلاً نظر وزارت فرهنگ را جلب كنيد. اين امتياز قابل انتقال به غير نيست.»
به دنبال اين نامه، آقاي حائري يزدي در تاريخ 25/6/34 در نامهاي به اداره فرهنگ شهرستان قم مينويسد: محترماً اشعار ميدارد چون اينجانب براي ادامه معالجه عارضه كسالت درد سر ناگزيرم كه مدتي در طهران اقامت داشته باشم، متمني است تا اطلاع ثانوي در موارد رسمي كارهاي جاري دبيرستان دين و دانش قم، امضاء جناب آقاي سيدمحمد بهشتي دبير محترم دبيرستان حكيم نظامي قم را به پاي امضاء اينجانب تلقي فرمائيد. نويد امتنان و تشكر است با تقديم احترامات فائقه مهدي حائري يزدي.»
اصغرنيا با اشاره به اينكه شهيد بهشتي تزي داشت مبني بر اينكه اگر نهالي كاشته ميشود، بايد منتظر محصول آن ماند، گفت: انگيزه شهيد بهشتي، اين بود كه افرادي را تربيت كند كه به عنوان سرمايههاي اجتماعي، ادارهكننده آينده كشور باشند.
وي افزود: از خصوصيات شهيد بهشتي به عنوان مسئول دبيرستان اين بود كه مستقيماً بر كار دانشآموزان نظارت و كارنامه آنان را شخصاً امضا ميكرد. شهيد بهشتي از ساعت سه بعدازظهر كه مدرسه دين و دانش تعطيل ميشد، اقدام به تشكيل كلاسهاي تربيتي علوم جديد ميكرد و دانشآموزان را با دروس جديد آشنا ميساخت.
دانشآموخته دبيرستان دين و دانش با اشاره به اينكه بسياري از مسئولان كنوني جامعه از شاگردان اين مدرسه بودهاند، اظهار داشت: يكي از كارهاي ماندگار شهيد بهشتي اين بود كه هيچ زمان متكي به دولت نبود. در مركز اسلامي هامبورگ هم تجار ايراني آن شهر را دور هم جمع و تأكيد ميكرد كه تمامي امور ايرانيها بايد مردمي اداره شود.
اصغرنيا گفت: شهيد بهشتي زماني كه از آلمان بازگشتند به لحاظ نيازي كه به وجود ايشان بود، اجازه داده نشد كه ديگر به آلمان بازگردند.
وي با تأكيد بر اينكه از خصوصيات ويژه شهيد بهشتي اين بود كه همواره مسائل آموزشي را در اولويت قرار ميداد و پاي صحبت افراد مينشست، گفت: ساده زيستي و موقر بودن از ديگر خصوصيات شهيد بهشتي است، ضمن اينكه در لباس پوشيدن و مرتب بودن زبانزد روحانيون بود.
گفتههاي نصرتالله شادنوش
نصرتالله شادنوش يكي ديگر از دانشآموختگان دبيرستان دين و دانش هم گفت: شهيد بهشتي در دوراني كه هيچ تعاملي بين حوزه و مدرسه وجود نداشت، با يك تفكر عميق اين تعامل را ايجاد كرد؛ به گونهاي كه بسياري از مسئولان امروز كشور در آن زمان به عنوان دانشآموز خارج از وقت مدرسه، آموزش علوم جديد را فرا گرفتند.
وي افزود: آنچه كه بعد از پيروزي انقلاب مشخص شد، اين كه عمده دانشآموزان دين و دانش، كارآفرينان، خدمتگزاران، مقلدين و كارگزاران امروز نظام هستند. شادنوش با تأكيد بر اينكه شهيد بهشتي هيچ ادعايي نداشت، در حالي كه بالاترين و ارزندهترين خدمت در راه آموزش طلاب را ايفا كرد، اظهار داشت: عمده افراد روحاني كه وارد كارهاي سياسي شدند، طلاب مدرسه حقاني بودند. بنابراين به جرأت ميتوان گفت كه الگو و سمبل ما براي تربيت و ساختن جوانان شهيد بهشتي بود.
وي افزود: كوچكترين مسائل آموزشي و تربيتي در دبيرستان دين و دانش مورد غفلت قرار نميگرفت و شهيد بهشتي در تمامي برنامهها اشراف كامل داشت و سعي ميكرد تمامي پستهاي مسئوليتي را شاگرداني كه خود تربيت كرده بود، به عهده بگيرند.
دانشآموخته دبيرستان دين و دانش در ادامه به بيان خاطرهاي از رعايت قانون و نظم و انضباط در اداره دبيرستان توسط شهيد بهشتي پرداخت و گفت: روزي در زمان فعاليت دبيرستان، به ما اطلاع دادند كه امام خميني(ره) سخنراني دارد كه بنده به اتفاق يكي از دوستان پاي صحبت امام نشستيم و از كلاس درس غافل شديم و وقتي به مدرسه رسيديم، شهيد بهشتي علت تأخير را از ما توضيح خواست و گفتيم كه پاي صحبت آقاي خميني بوديم و حاضريم تمام جز جزء صحبتهاي ايشان را براي صحت حرفمان براي شما بنويسيم. شهيد بهشتي گفتند، اين صحبتها را بنويسيد، اما غيبت شما جاي خودش محفوظ است و در كارنامه قيد ميشود.
شادنوش در پايان به شرايط امروز دبيرستان دين و دانش اشاره كرد و گفت: دبيرستان دين و دانش در سالهاي گذشته از حالت كانوني خود خارج شده و اكنون زير نظر وزارت آموزش و پرورش اداره ميشود و ما سعي داريم كه اين مدرسه را از نظر آموزشي و تربيتي به شكل سابق دربياوريم تا دين خود را به شهيد بهشتي ادا كرده باشيم.
گفتني است كه مراسم هشتاد و پنجمين سالروز ولادت شهيد دكتر محمدحسن بهشتي بنيانگذار دبيرستان دين و دانش روز پنجشنبه، همزمان با عيد سعيد غدير در محل اين دبيرستان در قم با حضور مقامهاي كشوري و دانشآموختگان اين دبيرستان برگزار ميشود.
روزنامه اطلاعات، يكشنبه 28 مهر 1392 – 14 ذيحجه 1434ـ 20 اكتبر 2013ـ شماره 25718