: شهید بهشتی این موضوع را که هر فرد باید یک رأی داشته باشد؛ با فقه اسلامی تطبیق داد و از سوی دیگر برای تأمین سرمایه به شیوه اسلامی اظهارنظر کرد که در بند دوم اصل 43 جلوه‌گر شد یعنی معرفی تعاونی به گونه‌ای که در آن با حاکمیت سرمایه مبارزه می‌ شود و در عین حال سرمایه از طریق وام بدون بهره در اختیار اعضای تعاونی قرار می‌گیرد

پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران – تهران

سبحانی با اشاره به تأکید ویژه قانون اساسی در عینیت‌بخشی به زمینه‌های اعتقادی نهضت اسلامی گفت:قانون اساسی ما این ادعا را دارد که با پیاده کردن بسیاری از موارد، شرایطی را فراهم می کند که 20 سال بعد هم همان مردمی که به آن رأی دادند، از عملکرد قابل قبول نهادهای جامعه مورد نظر سخن بگویند. چنین اتفاقی در صورتی رخ می‌دهد که زمینه‌های اعتقادی نهضت اسلامی را عینیت ببخشیم و آنچه که موجود نبوده را به وجود آوریم.

شرایط موجود منجر به زمین گیر شدن کارکرد تعاونی ها شد

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و اطلاع‌رسانی جماران، «دکتر حسن سبحانی» استاد تمام دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده دوره‌های پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی در همایش نقش تعاونی از منظر شهید بهشتی و مراسم رونمایی از کتاب اقتصاد تعاونی شهید بهشتی که با حضور دکتر فرشاد مومنی، مهندس کلانتری معاون وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی و جمعی دیگر از صاحب نظران و دانشجویان اقتصاد، عصر چهارشنبه در محل خانه موزه شهید بهشتی برگزار شد؛ اظهار داشت: در روزگار ما هر اندازه انسان به شرایط تعاون و تعاونی ورود پیدا کند، متوجه می‌شود دستاوردی قابل دفاع وجود ندارد که انسان بتواند با بزرگداشت آن در روزی یا مناسبتی به تعمیق آن بپردازد، به گونه‌ای که خود نیز رضایت داشته باشد، و این اتفاق نه به دلیل ناتوانی بخش تعاون و تعاونی‌ها، بلکه به دلیل شرایطی در کشور ماست که منجر به زمین‌گیر شدن کارکرد تعاونی شد.

به ازای هر فرد یک رأی داشته باشید نه اینکه به ازای هر سهم یک رأی داشته باشید

وی در این مراسم که از سوی بنیاد نشر آثار شهید بهشتی برگزار شد، ادامه داد: اگر در نظر داشته باشیم که قانون اساسی سه بخش دولتی، خصوصی، تعاونی را در کنار یکدیگر مورد توجه قرار داده است؛ متوجه جفایی می شویم که به تعاون و تعاونی صورت می‌گیرد. هنگامی که لزوم رقابت تعاونی‌ها با بخش خصوصی مورد توجه مخاطب قرار دارد، به اشتباه بر انگیزه‌های سودطلبی افراطی افزوده می‌شود. حال آنکه تعاونی باید انسان را به رفاقت دعوت کند و از صاحبان تعاونی درخواست کند صرف‌نظر از سرمایه‌های‌تان، به ازای هر فرد یک رأی داشته باشید نه اینکه به ازای هر سهم یک رأی داشته باشید. به طور یقین انجام چنین فعالیت سنگینی در شرایطی که رقابتی نابرابر در مسائل اقتصادی وجود دارد، امکان ندارد.

بزرگداشت روز تعاون ! با وجود انحراف بخش تعاونی در کشور؟!

سبحانی، تصریح کرد: به هر حال مناسبت تقویمی مانند روز تعاون از این حیث چندان موضوعیت بزرگداشت ندارد. در بسیاری از موارد نیز مانند دلخوش بودن به آثار باستانی یک ملت، از برخی از مفاهیم یاد می‌شود نه به نیت آنچه که به دست آمده بلکه به نیت آنچه که می‌توانست به دست آید. البته در مقایسه با آثار باستانی، موضوع دوم مشکل‌تر است زیرا در اینجا با استعاره مفاهیم روبه‌رو می‌شویم که اگر قرار باشد مفهومی مورد احیا قرار بگیرد، باید مراحل استعاره شدن اصلاح شود و در مرحله بعد، مراد بنیانگذاران قانون اساسی در این مورد را مورد سنجش قرار دهیم.

به گزارش جماران وی با تأکید بر نقش تأثیرگذار قانون اساسی در عینیت‌بخشی به زمینه‌های اعتقادی نهضت اسلامی، تبیین کرد: در مقدمه قانون اساسی، رسالتی برای این قانون مطرح می‌شود و آن رسالت ناظر بر این است که قانون اساسی باید زمینه‌های اعتقادی نهضت اسلامی را عینیت ببخشد. البته این مقدمه جزو مقدمات رسمی قانون اساسی نیست اما جزو مجموعه‌ای است که در آخرین جلسه خبرگان، خوانده شد و خوانده شدن آن به معنای پذیرفتن آن از جانب دیگران بود.

 قانون اساسی ما  تأکید دارد که باید با پیاده شدن آن، مردم از عملکرد قابل قبول نهادهای جامعه سخن بگویند

وی افزود: استنباط انسان دراین باره بر این محور استوار است که اگر مردمانی به دلیل اعتقاد به رهبران نهضت، دعوت آنها را قبول کردند؛ در حالی که نه تنها مردمان بلکه حتی برخی از فعالان سطوح نسبتا بالای نهضت، خیلی به کم و کیف اینکه بعد از پیروزی اوضاع چگونه خواهد شد، وقوف نداشتند؛ اما قانون اساسی این ادعا را دارد که باید با پیاده کردن بسیاری از موارد، شرایطی را فراهم می کند که 20 سال دیگر هم همان مردمی که به قانون اساسی رأی دادند و آن رهبران را یاری کرده‌اند، از عملکرد قابل قبول نهادهای جامعه مورد نظر سخن بگویند. چنین اتفاقی در صورتی رخ می‌دهد که زمینه‌های اعتقادی نهضت اسلامی را عینیت ببخشیم و آنچه که موجود نبوده را به وجود آوریم.

شهید بهشتی تعاونی را به گونه‌ای معرفی می‌‌کند 
که ضمن مبارزه با حاکمیت سرمایه، سرمایه را از طریق وام بدون بهره در اختیار اعضا قرار می‌دهد

سبحانی با اشاره به گرفتاری‌های غیرقابل جبران حاکمیت سرمایه، اظهار داشت: آیت الله بهشتی با رصدکردن و مطالعه مظاهر سرمایه‌داری به خصوص در قرن نوزدهم به مصایبی که سرمایه‌داری لجام گسیخته بر انسان وارد می‌کند، توجه ویژه‌ای داشت و واکنش‌هایی که علیه سرمایه‌داری در غرب و مشخصا در اروپا به وجود آمد را که یکی نهضت تعاونی و دیگری نهضت سوسیالیست بود، مورد مطالعه قرار می دهند.

استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران با یادآوری اینکه البته سرمایه‌داری در عمل خودش را اصلاح کرد؛ متذکر شد: اما حاکمیت سرمایه هیچ‌گاه کنار گذاشته نشد و شهید بهشتی با در نظر داشتن این مهم که حاکمیت سرمایه می‌تواند گرفتاری‌های غیرقابل جبرانی داشته باشد، به ارائه رویکرد تعاونی پرداخت.

نماینده پیشین سه دوره مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اصول هفتگانه‌ای که اتحادیه بین المللی تعاون در تمام بیش از یک و نیم قرن گذشته بر مبنای ان حرکت کرده است؛ گفت: گرچه این این اصول هم خوب هم بود، اما شهید بهشتی لزوما مبتنی بر این مبنای روش‌شناختی، جرکت نکرد؛ بلکه او از نهضت ملی تعاونی، مبارزه با حاکمیت سرمایه را برداشت کرد.

وی خاطرنشان کرد: شهید بهشتی این موضوع را که هر فرد باید یک رأی داشته باشد؛ با فقه اسلامی تطبیق داد و از سوی دیگر برای تأمین سرمایه به شیوه اسلامی اظهارنظر کرد که در بند دوم اصل 43 جلوه‌گر شد یعنی معرفی تعاونی به گونه‌ای که در آن با حاکمیت سرمایه مبارزه می‌ شود و در عین حال سرمایه از طریق وام بدون بهره در اختیار اعضای تعاونی قرار می‌گیرد.

سبحانی در پایان سخنان خود گفت: ممکن است امروز در جایگاه خاص خود بتوانیم در مورد اینکه تأمین سرمایه بدون ربا یا وام بدون بهره چگونه امکان تحقق دارد بحث کنیم اما هیچ‌کس نمی‌تواند عمق نگاه مخالفت با حاکمیت سرمایه را در نظر نگیرد.