شهید بهشتی تشکیلات محوری و باند محوری در حوزه سیاست برای افراد اقتدارگرا و قدرت طلب را به عنوان نوعی مذمت مطرح می کند و گروه های شیفته قدرت مصداق آیه  « کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ » (سوره الروم، آیه 32) می دانند، مرحوم بهشتی می گفتند ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت. مرحوم بهشتی اعتقاد داشتند باید تلاش کنیم با خودساختگی جمعی، تشکیلاتی و انتقاد درون گفتمانی و درون حزبی که از آن برخوردار هستیم، خودخواهی های جمعی، تعصب های ناروای گروهی و فردی را از خود دور کنیم تا این مذمت شامل حال ما نشود

پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران – بهاره کنجکاوفرد/ یکی از روحانیونی که سابقه عضویت در حزب جمهوری اسلامی را دارد با بیان برخی ویژگی های شخصیتی بارز شهید بهشتی، او را یکی از معتقدان جدی به مقوله تحزب خواند و روایتی را از دلایل و چگونگی انحلال این حزب بیان کرد.

حجت الاسلام علی عسگری در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران با اشاره به رخداد هفتم تیر و شهادت سالار شهیدان انقلاب، آیت الله دکتر بهشتی و همرزمانشان در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی اظهار کرد: به عنوان طلبه ای که با آیت الله بهشتی حشر و نشر داشتم و خود در حزب جمهوری که ایشان دبیرکل آن بودند عضویت داشتم، صداقت، اخلاص، وفاداری، شجاعت در میدان مبارزه و جهاد را در رفتارشان مشاهده می کردم  که این موارد در حقیقت با شخصیت شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی عجین بود.

وی ادامه داد: ایشان به این جهت که ولایت دینی و مبانی اسلام را به معنای واقعی کلمه درک کرده بودند و از اسلام واقعی و اسلام فقاهتی برخوردار بودند، چهره ای صبور و معتدل داشتند که باعث می شد در مسائل فکری تسلط بسیار بالایی داشته باشند و برای اثرگذاری تفکر، طرز فکر و گفتمانشان به دور از افراط و تفریط عمل کنند. ایشان با جامعیت فکری و علمی خاصی که داشتند و به جهت اینکه به چند زبان رایج دنیا از جمله آلمانی، فرانسه و انگلیسی تسلط داشتند و به هر سه زبان بسیار فصیح سخنرانی می کردند، بسیار نقشی مؤثر ایفا می کردند.

نایب رئیس کمیسیون اصل 90 در مجلس هفتم تصریح کرد: شهید بهشتی ضمن تسلط بر علوم اسلامی، بر سیاست، اقتصاد، تاریخ غرب و مکتب های جدید غربی نیز تسلط فوق العاده ای داشتند همچنان که مکاتب شرق و کمونیسم را به طور کامل می شناختند. ایشان بر تمام مکاتب فکری رایج دنیا هم شرقی و هم غربی با توجه به متون اولیه خود آن ها و با زبان اصلی و اولیه نه با زبان ترجمه تسلط داشتند و در نتیجه از یک الگوی فکری جامع علمی، فقهی، اصولی، کلامی و تاریخی و به معنای روزآمد آن تاریخ غرب از چنین جامعیتی برخوردار بودند و قدرت سازماندهی بالایی هم داشتند، یعنی هم مورد اعتماد و وثوق امام و بزرگان دینی و هم روشنفکران دانشگاهی بودند.

حجت الاسلام عسگری اظهار کرد: با توجه به تسلط شهید بهشتی در حوزه های مختلف به ویژه در مسائل انقلاب، مسائل اجتماعی و مسائل سیاسی، ایشان پس از امام به عنوان محور شناخته می شدند و با چنین جامعیت فکری حزب جمهوری اسلامی را تاسیس و پس از اینکه مجلس خبرگان قانون اساسی را اداره کردند و قانون اساسی را در واقع به امضای امام و به رای و تایید مردم رساندند، چنین تعبیری داشتند که خدا را شکر ، بعد فردی اسلام در کشور ما موج می زند.

وی افزود: منظور شهید بهشتی از جاری بودن بعد فردی اسلام در کشور این بود که اسلام فردی و اسلام حکومتی و تشکیلات و ساختار حکومت با محوریت امام و ولایت فقیه پی ریزی شده و تاکید داشتند که از حالا به بعد باید به بعد تشکیلاتی اسلام اهتمام داشته باشیم و حزب را تقویت کنیم. شهید بهشتی معتقد بودند حزب می تواند به عنوان یک وسیله و ابزار ارگانیک و تشکیلاتی بین مردم و حکومت و همچنین بین مردم و ولایت قرار بگیرد و استدلالشان این بود که در شرایط  ضروری، حزب می تواند سپر ولایت باشد.

مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه عنوان کرد: مرحوم بهشتی تعبیر زیبای دیگری دارند که بر این اساس وابستگان به اردوگاه فکری غرب و اومانیسم و همچنین وابستگان به اردوگاه فکری شرق و کمونیسم هم اکنون در حال جدال سیاسی و فکری با ما هستند و اگر روزی قدرت ها قصد دخالت داشته باشند و این جریان ها بخواهند به رفتارهای فیزیکی و میدانی علیه امام و ولایت جنبه عملی ببخشند، حزب در این صورت می تواند به عنوان بازو و در نقش سپر برای ولایت فقیه و امام نقش آفرینی کند.

وی ادامه داد: مرحوم بهشتی در عین حال به حرکت تشکیلاتی خود به عنوان یک تکلیف نگاه می کردند و تاکیدشان بر این بود همانطور که ما در میدان جهاد و رزم جهادی یک تکلیف فردی داریم، یک تکلیف اجتماعی و سیاسی نیز داریم و آن در قالب اجتماعاتی که قرآن  آن ها را بر دو نوع تقسیم کرده معنا پیدا می کند. این اجتماعات شامل اجتماع بر خوبی ها و اجتماع بر بدی ها می شود.

حجت الاسلام عسگری تصریح کرد: البته باید توجه داشت که احزاب نیز بر دو نوع تقسیم شده اند که شامل حزب الله و حزب الشیطان می شوند. حزب الله مجموعه به هم پیوسته و در خدمت خدا محسوب می شود و آیات سوره مائده و سوره مجادله بر این موضوع تاکید می کنند. شاخص هایی که در قالب یک حرکت جمعی، حزب و مجموعه ای به هم پیوسته در خدمت خدا مدنظر قرار می گیرد به این نکته اشاره می کنند که ما باید به عنوان یک ضرورت در تشکیلات آن را احیا کنیم و در نتیجه تلاش می کردند با رفتار اخلاقی و محبت آمیز و رفتارهای دوستانه همراه با اعتدال برای یک حرکت تشکیلاتی کاملا درصدد جذب باشند که در این روند باید جاذبه در حد عالی و دافعه در حد ضرورت باشد.

وی اضافه کرد: حزب شهید بهشتی توانسته بود نیروهای متنوع و شاخصی را از حوزه، دانشگاه و اقشار دیگر از فرهنگیان و اصناف و مجموعه های مختلف دور یک میز و با دبیر کلی خودشان دور یک اساسنامه و مرام نامه تشکیلاتی جمع کند. ایشان می گفت “حزب معبد من است” و با انگیزه تکلیف مداری، حرکت تشکیلاتی و حزبی خودش را یک تکلیف و یک اقدام ضروری غیرقابل انکار می دانست و تلاش مجدانه ای داشت تا خودساختگی تشکیلاتی و جمعی مدنظر باشد و تاکیدشان بر این بوده که خودخواه شدن یعنی تیشه به ریشه خود زدن که در قرآن آمده « کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ » (سوره الروم، آیه 32) به این معنا که هر حزبی بنا به داشته، سرمایه و مکنتی که دارد مفرح و شاد است.

این فعال سیاسی افزود: شهید بهشتی تشکیلات محوری و باند محوری در حوزه سیاست برای افراد اقتدارگرا و قدرت طلب را به عنوان نوعی مذمت مطرح می کند و گروه های شیفته قدرت مصداق آیه  « کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ » (سوره الروم، آیه 32) می دانند، مرحوم بهشتی می گفتند ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت. مرحوم بهشتی اعتقاد داشتند باید تلاش کنیم با خودساختگی جمعی، تشکیلاتی و انتقاد درون گفتمانی و درون حزبی که از آن برخوردار هستیم، خودخواهی های جمعی، تعصب های ناروای گروهی و فردی را از خود دور کنیم تا این مذمت شامل حال ما نشود. ایشان خطاب به دوستانشان بر این مسئله تاکید می کردند که  اگر فرجام کار ما در تشکیلات حزب به جز شهادت باشد، عمر ما تباه است و بر باد و این نکته را اضافه می کردند که ما باید تلاش کنیم مصداق عینی «کل حزب بما لدالله فرحون» (حزب الله) را در عمل اجرایی کنیم به این معنا که هر حزبی بنا به داشته خدایی اش نه داشته دنیایی باید مفرح و شاد باشد و اینگونه بود که شهید بهشتی به نحوی عمل کرده بودند که مورد اعتماد و وثوق امام بودند.

وی تشریح کرد: اعتماد امام به شهید بهشتی به اندازه ای بود که امام اجازه صرف وجوهات در حزب جمهوری اسلامی را داده بودند. به یاد دارم در موارد متعددی مؤمنانی از آن جهت که روحانی بودیم به ما مراجعه می کردند و حساب سال می گرفتند و وجوهات شرعی شان را پرداخت می کردند تا در حزب جمهوری مصرف شود و در موارد بسیاری ما پیش از مرحوم آقای بهشتی به همراه آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی رفسنجانی به عنوان چهره شاخص و مؤثر حزب این وجوهات را جمع آوری  و رسید آن ها را دریافت می کردیم.

حجت الاسلام عسگری تصریح کرد: هیچ گاه فراموش نمی کنم که امام در تعبیر زیبایی فرمودند حزب ما یعنی حزب جمهوری اسلامی، می خواهد آمال انبیاء را محقق کند و این همان چیزی است که در استناد قرآنی مرحوم بهشتی مدنظر بود که باید کاری کنیم تا «کل حزب بما لدالله فرحون» جنبه عملی پیدا کند و تا زمانی که مصداق این مضمون جنبه عملی داشته باشد، حزب پیشرفت های قابل توجه و خاص خود را طی می کند.

وی ادامه داد: در بحث قانون اساسی و مجلس خبرگان قانون اساسی که آقای منتظری رئیس مجلس خبرگان و آقای بهشتی به عنوان نایب رئیس آنجا را اداره می کردند و حرکت تشکیلاتی حزب را آنجا برای تنظیم یک قانون اساسی مورد قبول در حوزه اسلام و مکتب فکری امام به انجام رساندند، مردم، مجلس خبرگان قانون اساسی اول را مرهون حزب جمهوری اسلامی می دانند.

مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: همچنین مجلس اول که ریاست آن را از آغاز آیت الله هاشمی رفسنجانی بر عهده گرفتند بسیار تعیین کننده و مرهون حزب جمهوری اسلامی و حرکت تشکیلاتی این حزب در کشور بود. مقابله با لیبرال ها و منافقین و تشکیلاتی های حرامی تر از حرام یعنی جریان بنی صدر و جریان نفاق و رجوی از فعالیت های صورت گرفته در این روند بود. در این راستا نیز دو دبیرکل حزب یعنی شهید بهشتی و شهید باهنر و تعداد قابل توجهی از اعضای شورای مرکزی به شهادت رسیدند که این امر گویای این بوده که حزب تا زمانی که در مسیر درست، صحیح ، اسلامی و اعتدالی عمل کرد، مورد قبول و محبوب امام نیز بود اما زمانی  که دعوا بر سر قدرت در درون حزب اوج گرفت، حرکت باندی و جناحی به عنوان مبنا مطرح شد، سطحی نگری جای عمق اندیشی و حرکت تشکیلاتی عمیق را در حزب گرفت آن هم حزبی که با اتحاد و انسجام برای طی کردن مشی اعتدالی تاسیس شده بود دچار اختلاف درونی شد به صورتی که می توان ریشه آن را در عدم خودساختگی بعضی افراد و اشخاص جستجو کرد.

وی تصریح کرد: حضرت امام (س) در بخشی از صحبت هایشان به آیت الله هاشمی رفسنجانی و مقام معظم رهبری که آن زمان دبیرکل حزب جمهوری بودند بر این موضوع  تاکید کرده بودند در این حزبی که برای ایجاد اتحاد، انسجام و پیشبرد حرکت نظام تشکیل شده، نباید ویروس اختلاف سرایت کند و از آن طریق به جامعه منتقل شود. فراموش نمی کنم دومین کنگره حزب جمهوری اسلامی در مدرسه عالی شهید مطهری برگزار شد و در آنجا مقام معظم رهبری به عنوان دبیرکل، توصیه های اخلاقی گذشته شان را یادآوری و تذکر امام را هم در همین ارتباط به جهت رعایت ادب سیاسی، حرکت اخلاقی و تشکیلاتی که در حزب مورد غفلت قرار گرفته، بیان کردند.

عضو سابق حزب جمهوری افزود: همان امامی که اجازه صرف وجوهات در حزب را داده بودند و تعبیرات زیبایی را برای حزب و دبیرکل شهید آن بیان کرده بودند، ناراحتی و عدم رضایت خود را نیز در مواردی ابراز کردند. همچنین براساس رهنمود امام برای تعطیلی موقت حزب رای گیری صورت گرفت به جهت اینکه همه اعضای حزب هرچند سلایق سیاسی شان به اختلاف گراییده بود و امام و ولایت امام را از جان و دل قبول داشتند، تمامی افراد به تعطیلی موقت حزب جمهوری اسلامی رای دادند.

حجت الاسلام عسگری تصریح کرد: در عین حال ضرورت تشکیلات، تاکید بر توجه به بعد تشکیلاتی نظام، بیانات مرحوم بهشتی به عنوان مطالبه نخبگان از نظام همچنان مطرح است به این جهت که اگر نظاممان نظام جمهوری اسلامی است و مردم سالاری دینی بر آن حاکم است، میزان رای ملت و بحث حق الناس بودن رای در انتخابات ها باید مدنظر باشد و به این بعد توجه شود.

وی افزود: با توجه به اینکه نظام پارلمانی، ریاست جمهوری و حتی انتخاب رهبری با رای مردم به سرانجام می رسد، یکی از خلاءهایی که در وضعیت کنونی کشور احساس می شود و یکی از ضرورت هایی که باید در حوزه سیاسی اجتماعی به آن باید پرداخته شود، داشتن احزاب قوی و نیرومند همانند حزب جمهوری اسلامی است. تا زمانی که این خلاء جبران نشود وضع سیاسی کشورمان همچنان که شاهد آن هستیم دچار به هم ریختگی خواهد بود.

مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به حضور احزاب نیرومند به عنوان یکی از ضرورت های انتخابات مجلس، گفت: یکی از ضرورت ها در رابطه با انتخابات مجلس که بحث استانی بودن آن در مجلس تصویب شده، وجود احزاب قوی و نیرومند است که برخلاف اینکه قانون اساسی بر آن تاکید دارد، هنوز نتوانسته ایم چنین برخورداری و شاخصی را در حوزه سیاسی در نظاممان حاصل کنیم. البته شاید تجربه شکست حزب جمهوری اسلامی نیز باعث شد در چنین دورانی قرار بگیریم با اینکه فکر می کنم حامیان حزب جمهوری، حامیان شهید بهشتی و افرادی که در مکتب فکری و سیاسی ایشان قدم پیش گذاشتند و تربیت یافته مکتب فکری ایشان هستند و یا حضور افرادی که شهید نشده یا فوت نکرده اند و هنوز هم زنده اند، نشان می دهد که چهره هایی اعتدالی هستند و به صورت افراطی شناخته نمی شوند.

وی خاطرنشان کرد: این افراد معتدل تر از دیگران هستند چه بسا اکنون جا دارد که اهتمام ویژه ای را صرف این وظیفه و تکلیف الهی و قرآنی کنند و به شکل فراگیر در قالب یک حزب فراگیر و از موضع اعتدال حرکت تشکیلاتی مورد نظر و مقبول شهید بهشتی و شهیدان انقلاب را پی گیرند.