در مراسم یادبود شهید فقید آیتالله دکتر سیّد محمد حسینی بهشتی که روز چهارشنبه بیستم آبان ماه 1394، در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار شد، حجتالاسلام والمسلمین سید هادی خامنهای، رئیس پژوهشکده تاریخ اسلام به ایراد سخنرانی پرداخت.
متن سخنرانی ایشان بدین شرح است:
گرچه هم در زمان حیات شهید بهشتی و هم بعد از شهادت بزرگداشتهای بسیار عظیم و با شکوهی برای ایشان تشکیل شده، اما این جلسه در واقع یک بزرگداشت خاص توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی است که باید از جناب آقای دکتر محقق تشکر کنیم.
در این فرصت خاطراتی را از شهید بهشتی نقل خواهم کرد. او استثنایی بود و نظیر او در جامعه علمی، فرهنگی، سیاسی، حوزوی و دانشگاهی بسیار نادر است. ایشان در قم تحصیل کردند و شاگرد آیتالله بروجردی، امام و محقق داماد بودند. یکی از افراد حلقه علمی و فضلای درجه اول حوزه قم در دهه سی به شمار میرفتند. البته در آن حلقه فضلا، تعداد زیادی بودند که اکنون فقط دو نفر از آنها یعنی آیتالله موسوی اردبیلی و آیتالله موسی شبیری زنجانی در قید حیات هستند و البته امام موسی صدر که انشاءالله خداوند ایشان را به زودی به ما بازگرداند.
آیتالله بهشتی علاوه بر علمیّت در علوم حوزوی، در تمامی علوم که برای ترویج اسلام و مسائل جوانان مورد نیاز بود به دانشگاه نزدیک شدند و برای دانشجویان و جوانان به تدریس پرداختند. در مسائل سالهای ۵۶ و ۵۷ بسیار فعال بود، استراتژی قوی داشت و در تحصن علما در مسجد دانشگاه تهران و تا پیروزی انقلاب، نقش مدیریتی مشخص و برجستهای ایفا کرد. برای تدوین قانون اساسی، مدیریت مجلس خبرگان قانون اساسی و حضور در مناظره با اعضای گروهکها و بدون ملاحظات در این جلسات شرکت و با معلومات عظیم خود دیگران را مجاب میکرد. تأسیس و مدیریت حزب جمهوری اسلامی و انسانهای مفید را به خوبی شناسایی میکرد. داستان زندگی ایشان، داستان پر آب و سوزی است و حملات گروههای مخالف به ایشان زیاد بود. سخنرانی ایشان در تالار رازی دانشگاه پزشکی مشهد در یادها جاویدان است.
من در سال ۴۲ در کلاسهای انگلیسی در قم، با ایشان آشنا شدم. ایشان به خواهش علما به آلمان رفتند و منشاء آثار بزرگی شدند. اولین دیدار حضوری من در مشهد بود و این ارتباط در تهران ادامه پیدا کرد. گاهگاهی وی را در خیابان ایرانشهر دفتر آموزش و پرورش ملاقات میکردم. بعد از زندان سال ۱۳۵۱، مقید شدم که خدمت ایشان بروم و مسائل زندان را برایشان تشریح کنم.
در سال ۵۲ سخنرانیهایی در تهران داشتم که ایشان حضور داشتند و به من پیشنهاد همکاری دادند که زندانی شدند و تا سال ۵۶ دیگر دیداری حاصل نشد. در این گزارش مطلبی درباره گروهک منافقین خدمت ایشان عرض کردم شهید بهشتی در همه ابعاد مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور فعال بود و قابلیتها و لیاقتهای استثنایی در مدیریت و رهبری داشت. از این رو بیجهت نبود که امام(ره) این کلمه استثنایی را فقط برای ایشان گفت که: «بهشتی یک ملت بود برای ملت»