نام “اسلامی” در بخش بخش کشور دیده می شود، در همه امور دیده می شود اما تا چه حد در اقتصاد توانستیم عدالت را اجرا و از ربا و … دوری کنیم؟ آیا اقتصاد اسلامی در جامعه ما رنگ باخته یا هنوز رنگی دارد؟ شاید هم هرگز رنگی به خود نگرفته چرا که تا کنون تئوری اقتصاد اسلامی تعریف نشده است. کاملترین نظریات درمورد ربا، مربوط به اظهارات شهید بهشتی است اما نگاه ساده لوحانه به اقتصاد ما را از آنچه که به دست آورده بودیم نیز دور کرده است.

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، اظهار کرد: با نگاه ساده لوحانه به اقتصاد اسلامی، تصور می شد هر آنچه که امروزه در دنیا مطرح است را می توانیم مستقیم از آیات قرآن استخراج کنیم.

علیرضا بهشتی با اشاره به انتشار دو کتاب درمورد “مالکیت” و ” نظام اقتصادی در اسلام” تصریح کرد: آقای بهشتی همواره تاکید داشت که من اقتصاددان نیستم؛ اما ایشان فلسفه اقتصادی را خوب می دانست و مبانی اقتصادی مارکسیسم و … را مطالعه کرده و به صورت جمعی درمورد دیدگاه های مختلف اقتصادی، بحث و گفتگو کرده اند.

وی با اشاره به این که کتاب “نظام اقتصادی در اسلام” به مسأله بیمه، خمس، زکات، مالیات و… از نظر شهید بهشتی می پردازد، گفت: شهید بهشتی درمورد اصول اقتصادی قانون اساسی، مسایلی را مطرح کرده اند که امیدوارم در قالب این دو کتاب به زودی منتشر شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در پاسخ به این پرسش که آیا دیدگاه های اقتصادی شهید بهشتی در نظام اقتصادی امروزه اجرا می شود یا خیر؟ اظهار کرد: خیلی فاصله گرفته ایم؛ از قبل نگاه ساده لوحانه به اقتصاد اسلامی شده و تصور می شد هر آنچه که در دنیا و امروز مطرح است را می توانیم مستقیم از آیات قرآن  استخراج کنیم.

بهشتی تصریح کرد: در همین 8 سال کذایی یک آقایی آمده بود فکر می کرد با توجه به «والتین و الزیتون»، بهتر است که این دو را بکاریم؛ اصلا متوجه نشد و فکر می کرد تولید زیتون و خرما را باید گسترش دهیم. این ها نگاه های ساده لوحانه است؛ نمی دانست که اشاره والتین و الزیتون به دو کوه است نه دو گیاه.

فرزند شهید آیت الله دکتر بهشتی ادامه داد: این نگاه ساده لوحانه باعث شد که بعدا وقتی با واقعیت های اجتماعی روبرو شدند به کلی فکر کنند این دو محصول را باید کنار گذاشت.

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر این که مطالعات اقتصاد اسلامی، همت دسته جمعی بسیار گسترده و عمیقی می خواهد که متاسفانه دانشگاه های ما فاقد زیرساخت های لازم برای این نوع تحقیقات هستند، گفت: به ویژه با وضعیتی که دانشگاه ها در یک دهه اخیر پیدا کرده اند و گویی که دیگر جای تحقیقات پایه ای در دانشگاه نیست، کار جدی در این زمینه صورت نمی گیرد؛ اگر افرادی هم در این زمینه فعال هستند، متاسفانه در گوشه ای درحال مطالعه و تحقیقات انفرادی هستند. شاید تحولاتی در این زمینه باعث شود به تدریج به خودمان بیاییم و به تئوری های جدیدتر نگاه کنیم.

بهشتی با تاکید بر این که اشتباه است بگوییم آقای بهشتی همه مسایل را مطرح کرده اند، یادآور شد: ایشان و امثال ایشان مبانی ای به ما داده اند که می تواند برای ما مبنایی برای تئوریزه کردن اقتصاد اسلامی باشد؛ درواقع جایی که آن ها بحث را تمام کردند می تواند مبنایی برای ما برای آغاز باشد.