تعدادي از اسناد مرتبط با شهيد آيت‌الله دکتر بهشتي با نام«آن ۵۳ سال به روايت اسناد» ديروز با حضور جمعي از اهالي فرهنگ و چهره‌هاي سياسي در کتابخانه ملي ايران رونمايي شد.
به گزارش خبرنگار ما، حجت الاسلام نوراللهيان، مشاور ارشد رئيس سازمان اسناد و کتابخانه ملي ايران، نخستين سخنران اين مراسم بود که با اشاره به آغاز سي و هشتمين سال پيروزي انقلاب گفت: در طليعه سي و هشتمين سال پيروزي انقلاب هستيم و اين در شرايطي است که عمده ارکان انقلاب را ديگر در بين خود نداريم. مخصوصاً دراين روزها که مرحوم آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني و آيت‌الله موسوي اردبيلي نيز چندي پيش از ميان ما رفتند. مي‌توان گفت عمده پايه‌گذاران موسسان و هدايتگران اين حرکت قرن بيستم که در جهان نيز تاثيرگذار بوده؛ ديگر در قيد حيات نيستند. امروز هم ياد بزرگمردي را گرامي مي‌داريم که تاريخ ايران و انقلاب و بلکه تاريخ حوزه‌هاي علميه او و بزرگي‌هايش را فراموش نمي‌کنند.
مشاور ارشد رئيس سازمان اسناد و کتابخانه ملي ايران با اشاره به نمايشگاه اسناد مرتبط با شهيد بهشتي نيز گفت: بايد حالا که شهيد بهشتي را درميان خود نداريم نوشته‌ها، آثار و اسناد مرتبط با او را حفظ و نگهداري کنيم و در اختيار جامعه نيز قرار دهيم. مطمئناً بهترين مکان براي نگهداري اسناد مهم نيز کتابخانه ملي کشور است که اميدواريم ديگر عزيزان و دست‌اندرکاران انقلاب که مي‌خواهند اسنادشان را در اختيار تاريخ قرار دهند آنها را به کتابخانه ملي و سازمان اسناد منتقل کنند.
در ادامه اين مراسم، شهرام يوسفي‌فر، معاون اسناد ملي سازمان اسناد و کتابخانه ملي، نيز روز افتتاح نمايشگاه اسناد مرتبط با شهيد بهشتي را روز مهمي براي آرشيو ملي ايران خواند و تاکيد کرد: از پنج، شش سال پيش با همراهي خوب عليرضا بهشتي فرزند گرامي شهيد بهشتي؛ براي گردآوري و جمع‌آوري اسناد همراه شديم. براساس تفاهم‌نامه‌اي که سال گذشته و به همت آقاي صالحي‌اميري نوشته شد، بنياد حفظ آثار و نشر انديشه‌هاي شهيد بهشتي در جمع‌آوري اين اسناد به آرشيو ملي کمک کرد. اسناد حال حاضر نيز امانت به سازمان محسوب مي‌شود و تعهد داديم به خوبي از آنها حفظ و نگهداري کنيم.
يوسفي‌فر اضافه کرد: خوشبختانه بحث عملياتي کار به سرعت پيش رفت چراکه اسنادي که از طريق بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي شهيد بهشتي به دست ما مي‌رسيد به خوبي دسته‌بندي و طبقه‌بندي شده بود.
معاون اسناد ملي سازمان اسناد و کتابخانه ملي درباره محتواي اين اسناد و موضوعات آنها نيز يادآور شد: گستره موضوعي اسناد مرتبط با شهيد بهشتي بسيار وسيع است. احکام کارگزيني، نامه‌هاي ايشان به اشخاص و مقامات و بالعکس، سندهاي مرتبط با فعاليت‌هاي احزاب مخصوصاً حزب جمهوري اسلامي، خاطرات، طرح‌ها و ايده‌هايي که براي تاسيس و پايه‌گذاري نهادها و موسسات بعد از انقلاب داشته‌اند، مصوبات جلسات شوراي انقلاب، اسناد انجمن و اتحاديه‌هاي دانشجويي خارج از کشور و هرگونه اطلاعيه و اعلاميه‌اي که به نحوي در نوشتن آن دخيل بودند در کنار مصاحبه‌ها جزوات و بولتن‌ها در مخزن مخصوص شهيد بهشتي نگهداري مي‌شود. همچنين شماري گزارش مرتبط با اسناد موتلفه يا ساير نهادهاي سياسي – اجتماعي نيز جزو اين اسناد وجود دارد.او ادامه داد: عليرضا بهشتي با زحمت و تلاش اين اسناد را جمع‌آوري کردو آنها را تنها با رويکرد ميراثي براي آيندگان در اختيار آرشيو ملي قرار داد. نمايشگاه در واقع مجموعه‌اي است از اسنادي که به صورت مشترک توسط سازمان اسناد و نهاد حفظ انديشه‌هاي شهيد بهشتي انتخاب شده و اين اسناد در قالب کتاب نيز منتشر خواهند شد. همچنين همايشي با اتکا به اسناد خوانده نشده شهيد بهشتي نيز در دستور کار است که مديريت خود عليرضا بهشتي را مي‌طلبد.
در ادامه اين مراسم حجت الاسلام و المسلمين حجتي کرماني و دکتر عباس حري خاطراتي از آيت‌الله دکتر شهيد بهشتي براي حضار بيان کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمين حجتي کرماني که با لباس روحانيت بدون عبا در مراسم حضور داشت، خاطره‌اي از نگاه شهيد آيت‌الله بهشتي مطرح و بيان کرد: آيت‌الله بهشتي در مراسمي که در آلمان شرکت مي‌کردند عبا نمي‌پوشيدند و به همين دليل عده‌اي بهانه کرده و مي‌گفتند او تحت تاثير کشيش‌هاي مسيحي و به تقليد از آنها عبا نمي‌پوشد ولي درواقع شهيد بهشتي معتقد بود که عبا در لباس سنتي روحانيون ايران جايي ندارد.
وي افزود: يک‌بار هم در مجلس خبرگان قانون اساسي که اصولا شاگرد پرحرفي بودم؛ مي‌خواستم مجدد صحبت کنم ولي هنگام برخاستن عبايم افتاد و دنبال آن مي‌گشتم، آقاي بهشتي که رئيس مجلس بود آنجا هم گفت که با عبايت کاري نداريم و صحبت کن و من هم بدون عبا سخنراني کردم.
حجتي کرماني سپس شعري از هوشنگ ابتهاج خواند و تاکيد کرد که با نگاهي کنايه‌اي اين شعر امروز مي‌تواند به شهيد بهشتي اشاره داشته باشد. يعني ما همچنان دست به دامان شهيد بهشتي هستيم و دردي‌کشاني هستيم که ساقي خود را از دست داده‌ايم ولي دست از دامن او نکشيده‌ايم.
او همچنين خاطراتي از کلاس‌هاي درس شهيد آيت‌الله بهشتي بيان کرد.
حجتي کرماني درباره نقش آيت‌الله بهشتي در معماري جمهوري اسلامي يادآور شد: برخي درباره گفته‌ها نسبت به نقش شهيد بهشتي در انقلاب ايراد مي‌گيرند که او در آلمان بوده و به زندان نرفته و شکنجه نشده است. واقعيت اين است که ما در انقلاب اسلامي دو مرحله مهم داشتيم، اول مرحله ويرانگري رژيم شاه و دوم سازندگي و معماري نظام جمهوري اسلامي. شهيد بهشتي به حق يکي از معماران و نهادسازان جمهوري اسلامي بودند. اگر آيت‌الله هاشمي رفسنجاني سردار سازندگي پس از جنگ است، آيت‌الله بهشتي هم سردار سازندگي انديشه و تفکر جمهوري اسلامي است.
سيدعليرضا بهشتي، فرزند شهيد آيت‌الله دکتر بهشتي، آخرين سخنران اين مراسم بود که ضمن تشکر از سازمان اسناد و کتابخانه ملي براي حفظ و نگهداري اسناد شهيد بهشتي گفت: اميدوارم پروژه‌هاي تحقيقاتي و پژوهشي که مي‌توانند پيرامون اين اسناد شکل بگيرند و اتفاقا بايد هم انجام شوند؛ مغفول نماند و به ثمر برسد.بهشتي سپس با اشاره به لزوم توجه به تاريخ‌نگاري در کشور گفت: متاسفانه به‌رغم داشتن تاريخ بيش از ۲۰۰۰ ساله هنوز در تاريخ‌نويسي دچار ضعف‌هاي اساسي هستيم. به سهم خودم يکي از دلايل اين ضعف را تکيه بيش از حد مخصوصا در تاريخ حوزه انقلاب و نهضت اسلامي به بحث تاريخ شفاهي مي‌دانم. تاريخ شفاهي مي‌تواند منبع مفيد و قابل استفاده‌اي براي تاريخ نگار باشد. اما بايد در جاي خود به آن نگاه کنيم و اعتباري در حد خودش برايش قائل شويم.او افزود: البته در دهه فجر مستندها و فيلم‌هايي که درباره انقلاب پخش مي‌شود يا براي حل معما هستند يا براي به وجود آوردن معما. ولي متاسفانه بيشتر تکيه ما بر تاريخ شفاهي است درحاليکه در تاريخ‌نگاري تاريخ شفاهي از نازل‌ترين اعتبار برخوردار است. در واقع تاريخ شفاهي روايت شخصي و منحصر به فرد پيدا مي‌کند که مي‌تواند با تفسير به رأي و نقد همراه شود.
در پايان اين مراسم از فرزند آيت الله بهشتي و دو تن از کساني که در جمع آوري اسناد نقش داشتند قدر داني شد و سپس در محل موزه کتابخانه ملي ، محل نگهداري اسنادي از زندگي و آثار دکتر بهشتي رونمايي شد.

منبع: روزنامه اطلاعات