به روایت اسناد ساواک

مخاطب تلفنی بهشتی) :یکی از رفقا تلفن می کرد و می گفت ما خیال می کردیم روز عاشورا کلک کنده است آیا امری درکار بوده یا برنامه همین بوده است. بهشتی پاسخ داد بعضی رفقا تصورات ساده ای دارند . ما گفتنی ها را در آن روز گفته ایم منتهی ما مبارزه طولانی داریم که به تدریج باید جلو برود تا به نتیجه برسد و هدفمان این است تا به مرحله ای برسیم که بگوییم ما دیگر قیم و رییس انتصابی نمی خواهیم .

وبلاگ > مستغاثی، سعید  – در گزارش یاد شده ( به چاپ رسیده در مطبوعات آن روزگار) به طور تحریف آمیزی برپایی راهپیمایی های تاسوعا و عاشورای 1357 و دعوت مردم برای شرکت در آنها به “جبهه ملی ایران” نسبت داده شده است. در حالی که به شهادت اسناد و مدارک موجود ، راهپیمایی های فوق و دیگر راهپیمایی و اعتصابات روزهای اوج انقلاب در سال 57 با اطلاعیه های رسمی جامعه روحانیت مبارز انجام می گرفت و این موضوع حتی در گزارش ها و اسناد ساواک هم مشهود است. اما متاسفانه روزنامه های آن ایام به طرز عناد آمیزی سعی داشتند نقش و حضور “هدایت روحانیت” را از صحنه مبارزات مردم و براندازی رژیم پهلوی حذف کرده و به جای آن گزینه دلخواه خود ، یعنی ملی گراها و گروههای چپ و راست آمریکایی را قرار دهند.

در اولین شماره منتشره روزنامه کیهان پس از تعطیلی موقت مطبوعات به تاریخ 16 دی ماه 1357 در همان صفحه اول ، دعوت جبهه ملی ایران را برای اعتصاب عمومی و عزای ملی 17 دی ماه ملاحظه می کنیم و در صفحه های میانی آن گزارش نسبتا مفصلی از مبارزات دو ماه گذشته و بخصوص راهپیمایی های تاسوعا و عاشورا درج شده و با عکسی از دکتر کریم سنجابی و دوستانش در جلوی صفوف راه پیمایان همراه گشته بود. به طوری که به خوانندگان این روزنامه القا می شد آنها (رهبران جبهه ملی) سرنخ همه مبارزات را در دست داشته اند.

این تبلیغات پس از انقلاب تاثیر خود را بر بخشی از جامعه گذارد ، به نوعی که اساسا در ادامه برنامه تبلیغی همین روزنامه ها بعد از پیروزی انقلاب و بزرگ جلوه دادن نقش این دسته از افراد و نیروها که در دنباله پروژه رهبر سازی کاذب به شمار می آمد ، بر گروهی از مردم امر مشتبه شده بود که اصلا گروههایی مثل جبهه ملی و رهبرانشان مانند دکتر سنجابی امر رهبری و هدایت انقلاب را برعهده داشته اند و روحانیت ، انقلاب را از آنها دزدیده است !! و حتی عده ای از افراد ساده دل با استناد به همین عکسهای روزنامه ها می پرسیدند مگر امثال دکتر سنجابی و جبهه ملی همیشه در جلوی تظاهرات نبودند و راهپیمایی ها را هدایت نمی کردند ، پس حالا کجا هستند؟!!

در گزارش یاد شده ( به چاپ رسیده در مطبوعات آن روزگار) به طور تحریف آمیزی برپایی راهپیمایی های تاسوعا و عاشورای 1357 و دعوت مردم برای شرکت در آنها به “جبهه ملی ایران” نسبت داده شده است. در حالی که به شهادت اسناد و مدارک موجود ، راهپیمایی های فوق و دیگر راهپیمایی و اعتصابات روزهای اوج انقلاب در سال 57 با اطلاعیه های رسمی جامعه روحانیت مبارز انجام می گرفت و این موضوع حتی در گزارش ها و اسناد ساواک هم مشهود است. اما متاسفانه روزنامه های آن ایام به طرز عناد آمیزی سعی داشتند نقش و حضور “هدایت روحانیت” را از صحنه مبارزات مردم و براندازی رژیم پهلوی حذف کرده و به جای آن گزینه دلخواه خود ، یعنی ملی گراها و گروههای چپ و راست آمریکایی را قرار دهند. بعدها به سندی از اسناد لانه جاسوسی آمریکا برخوردم که در جلد سیزدهم مجموعه منتشره آن به چاپ رسیده بود.

در بخشی از این سند که گزارشی از دیدار سفیر آمریکا با سناتور مصباح زاده (صاحب امتیاز موسسه مطبوعاتی کیهان در سالهای پیش از انقلاب) است و برای وزارت امور خارجه آمریکا ارسال شده ، چنین آمده است :

“…سناتور مصباح زاده به هنگام بحث درباره ضعف سیاسی جبهه ملی گفت ، در صورتی که از او خواسته شود ، کیهان می تواند در عرض چند هفته از رهبران جبهه ملی ، قهرمان ملی بسازد…”

سفیر آمریکا در ادامه این گزارش می افزاید :

“…به مدد روزنامه کیهان اقداماتی در دست است تا از طریق دستکاری در افکار عمومی ، جبهه ملی بتواند با زیرکی ، رهبری مخالفان را از دست خمینی بیرون آورد …”

قابل ذکر است که پس از پایان اعتصاب مطبوعات در 16 دی ماه 1357 ، ناگهان و در کمال شگفتی ، سناتور مصباح زاده ، صاحب امتیاز موسسه کیهان ، یکی از اعضای شاخه مخفی حزب توده به نام رحمان هاتفی را به سردبیری روزنامه کیهان منصوب کرد . و از آن به بعد بود که روزنامه کیهان به تبلیغ و پروپاگاندا برای جبهه ملی و حزب توده و نیروهای چپ آمریکایی پرداخت تا مسیر مبارزه ملت به رهبری امام را در محاق ببرد.

احسان طبری درکتاب”کژراهه”که به خاطرات او اختصاص دارد ، انتصاب رحمان هاتفی به سردبیری کیهان راه عملی مشکوک وهدفدار نامیده است. رحمان هاتفی در دوران پیروزی انقلاب به عضویت کمیته مرکزی حزب توده درآمد و پس از دستگیری رهبران حزب توده مشخص گردید که سرپرست و مسئول و سازمان دهنده “سازمان نوید” -تشکیلات مخفی حزب توده در ایران- بوده است.

اینک برخی از اسناد ساواک درباره نقش شهید دکتر بهشتی در هدایت مبارزات دوران اوج گیری نهضت را از نظر می گذرانیم:

سند شماره 27756/ 20 ه 12 ساواک به تاریخ 23 آذرماه 1357 به نقل از جلد سوم “یاران امام به روایت اسناد ساواک” بدین شرح است :

به :312

از : 20ه 12

موضوع : دکتر سید محمد حسینی بهشتی

…ناشناسی از مشهد با نامبرده بالا تماس حاصل و ضمن صحبت از اوضاع مشهد از وضع تهران از بهشتی سوال کرد . بهشتی گفت ما فردا (22/9/57) در جلسه روحانیت قرار است درباره باز شدن مدارس از روز شنبه (25/9/57) تصمیم بگیریم و سپس با نمایندگان معلمین تبادل نظر کنیم….

….بهشتی گفت ما فردا مسائل مختلف از جمله اعتصاب را بررسی می کنیم و با دوستان قم – یزد و اصفهان هم تبادل نظر خواهیم کرد ….

بهشتی درباره موفقیت راهپیمایی روزهای تاسوعا و عاشورا صحبت کرد و گفت در روز تاسوعا توانستیم به مردم تشکل بدهیم و حدود 500 نفر روحانی نیز در راهپیمایی روز تاسوعا شرکت داشتند … قطعنامه 17 ماده ای را در میدان های مختلف روحانیون قرائت نمودند . آقای دکتر مفتح در میدان 24 اسفند و من در جلوی مسجد امام زمان در خیابان آیزنهاور آن را قرائت کردم و قدری صحبت کردم که خیلی حسن اثر داشت . ما باید در آینده برنامه راهپیمایی را بیشتر مد نظر قرار بدهیم و از هم اکنون باید تدارک راهپیمایی برای روز اربعین را ببینیم…..

..(نظریه ساواک):با توجه به گفتار بهشتی از ارتباطی که روحانیون و قشریون مذهبی نقاط مختلف کشور با وی دارند اینطور نتیجه گرفته می شود که بهشتی رل رهبری را به عهده دارد. ضمنا اغلب این برنامه های ضد ملی و متشنج نمودن شهرها و اعتصابات با نظر آنها انجام می شود….”

در گزارشی دیگر از ساواک که در همان کتاب چاپ شده ، درباره ارزیابی راهپیمایی و تظاهرات ایام تاسوعا و عاشورای سال 57 در تهران آمده است :

“… شعارهای داده شده از یک مرکز در جلو هر دسته که معمولا چند نفر روحانی بودند عنوان می گردید و بعد سایرین تکرار می کردند و شعارها همدوش (قریب به اتفاق) مربوط به خمینی از قبیل “الله اکبر – خمینی رهبر” و “سکوت هر مسلمان خیانت است به قرآن” و غیره بود….قطعنامه 17 ماده ای در شهیاد توسط دکتر بهشتی برای دستجات قرائت می شد و همه می گفتند صحیح است…

در سندی دیگر از ساواک به تاریخ 25 آذر 1357 درباره تحلیل دکتر بهشتی از راهپیمایی تاسوعا و عاشورا براساس شنود تلفنی آمده است :

“….(مخاطب تلفنی بهشتی) :یکی از رفقا تلفن می کرد و می گفت ما خیال می کردیم روز عاشورا کلک کنده است آیا امری درکار بوده یا برنامه همین بوده است. بهشتی پاسخ داد بعضی رفقا تصورات ساده ای دارند . ما گفتنی ها را در آن روز گفته ایم منتهی ما مبارزه طولانی داریم که به تدریج باید جلو برود تا به نتیجه برسد و هدفمان این است تا به مرحله ای برسیم که بگوییم ما دیگر قیم و رییس انتصابی نمی خواهیم . ضمنا ما در این برنامه توانستیم به همه ثابت کنیم که چگونه می توانیم مردم را رهبری کنیم …”

و در گزارش شماره 10580/312 مورخ 25 آذر 1357 ساواک آمده است :

“….دکتر سید محمد بهشتی که در واقع مغز گردانندگان فعالیت های خمینی در ایران است و فعالیت شدیدی دارد….”

برای کسب اطلاعات بیشتر رجوع نمایید به کتاب “یاران امام به روایت اسناد ساواک – جلد سوم :شهید آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی” از مرکز بررسی اسناد تاریخی